در سال‌های اخیر و با پیشرفت تکنولوژی، مفاهیم نوینی در بانکداری شکل گرفته و شیوه ارائه خدمات در جهان را با تغییرات شگرفی رو به رو کرده است، بانک‌ها برای اینکه بتوانند در بازار مالی از مزیت رقابتی بهره‌مند گردند باید همواره بتوانند خود را با شرایط جدید سازگار نموده و فناوری‌های جدید را پذیرا باشند.
امروزه یکی از ملاک‌های اصلی رقابت بین بانک‌ها، میزان ارائه خدمات غیرحضوری بر بستر دیجیتال و با بهره‌مندی از متدهای دانش‌بنیان بر پایه فناوری اطلاعات، به صورت مشتری محور، متنوع، سریع و کم هزینه است و “نئوبانک” مفهومی است که این ویژگی‌ها را پوشش می‌دهد.
در سال‌های ٢٠١۵ و ٢٠١۶، نسل جدیدی از رقبا در صنعت مالی ظهور کرد که می‌کوشید با تمرکز بر بستر موبایل نسبت به ایجاد بانک‌ها جدید و مدرن اقدام نموده و از این طریق بتوانند بانک‌های سنتی و شعبه‌های فیزیکی را به چالش بکشند. از این گروه بازیگران جدید می‌توان به “Starling ،” Monzo” ،” Fidor Bank” ،”Atom Bank” و “Pockit” اشاره نمود.
این نئو بانک‌ها با سرعت بسیار زیاد مورد استقبال کاربران قرار گرفته و در فاصله زمانی کوتاهی رشد نموده و سودآور شده‌اند، این رقبای جوان با شفاف‌سازی فعالیت‌ها، تجزیه و تحلیل داده‌ها، ساده‌سازی مدل کسب و کار و ارائه خدمات بانکی ارزانتر نسبت به بانک‌های بزرگ توانسته‌اند تا با ایجاد مزایای رقابتی بیشتر، بسیاری از مشتریان را به سوی خود جذب نمایند.
بانکداری دیجیتالی بر بستر موبایل را نباید با سرویس‌های الکترونیکی که بانک‌های سنتی ارائه می‌دهند اشتباه گرفت. چراکه، بانک‌های سنتی با استفاده از بستر فناوری اطلاعات، امکان دسترسی ساده‌تر به برخی از خدمات بانکی را فراهم می‌کردند؛ در حالی که بانک‌های تازه وارد و نئو بانک‌ها می‌کوشند تا تمام خدمات بانکی از قبل احراز هویت، امکان باز کردن حساب، گرفتن وام، مدیریت مالی و … را در بستر ابزارهای موبایلی به مشتریان عرضه کنند.
امروزه این بانک‌های دیجیتالی با استفاده از زیرساخت موبایل و با اخذ مجوزهای مربوط به رگولاتوری که متناسب با قوانین هر کشور متفاوت است، اغلب خدمات بانکی را به صورت ارزان و بر پایه مدل‌های درآمدی متفاوت به مشتریان بانکی به خصوص مشتریان بانکی نسل Z(جوانان) ارائه می‌دهند.
ایران زمین در مسیر تحقق نئوبانک
عبدالمجید پورسعید مدیرعامل بانک ایران زمین در راستای ارائه خدمات مالی و بانکی با محوریت بانکداری دیجیتال، اظهار داشت: نگاه مجموعه بانک ایران زمین خلق ارزش در راستای ارائه خدمات نوین بانکی و مالی به مشتریان است و در این راستا حضور مجموعه های بزرگی همچون های وب می تواند تسریع کننده و راه گشا باشد.
پورسعید ادامه داد: پس از چندین سال تلاش مجدانه همکاران در بانک ایران زمین این امکان فراهم شده است سرویس های بانکی را در یک نئو بانک پیاده سازی کنیم و بر اساس بستری که ایجاد شده است بتوانیم خدماتی را به مردم ارائه دهیم که ارزش افزوده فراوانی دارد و ظرفیت و بستر لازم برای ارائه خدمات و سرویس های بیشتر در حوزه بانکداری دیجیتال به مشتریان در بانک ایران زمین فراهم است و با پتانسیل موجود خلق خدمات جدید از اهمیت بالایی برخوردار است.
فرهاد اینالویی معاون فناوری اطلاعات بانک ایران زمین پروژه بانک در این حوزه را اولین نئوبانک واقعی در کشور اعلام کرد و گفت: مدل موفق در نئوبانک این است که کسب و کارهایی که خدمات به مشتریان می دهند به سمت نئوبانک بروند و نقش بانک در این میان خدمت رسانی به این حوزه است و مهمترین بحث در این راستا نوآوری است. نوآوری معمولاً از بیرون به داخل سازمان وارد می شود و این موضوع باعث شده است که استارت آپ ها بدلیل ارتباط نزدیک با مشتری وارد میدان می شوند تا نوآوری را به سازمان تزریق کنند. در این میان مرکز نوآوری بانک ایران زمین با همراه شرکت های وب می توانند تبادل اطلاعات داشته باشند که نهایتا برای هر دو مجموعه ارزش آفرین خواهد بود.
اینالویی در پایان اضافه کرد: مفهوم بانک دیجیتال به معنای یک بانک کاملا مکانیزه به همراه شعب و ادارات مرکزی و تمامی خدمات بانکی است و نئوبانک گزیده ای از خدمات پرمصرف و ضروری بانک است که در اختیار مشتری قرار می گیرد. ارتباط مشترک بانک و شرکت های وب موجب ارائه سرویس های پایه و خدمات مطلوب به مشتری خواهد شد که ارزشمند است.
گفتنی است، موسسه “KPMG” سود بازیگران تازه وارد این حوزه در انگلستان را مبلغی معادل ١٩۴ میلیون دلار برآورد کرده؛ هر چند این میزان سودآوری در برابر میانگین سود ۵ الی ۶ میلیون دلاری پنج بانک بزرگ، یعنی بانک‌های “RBS،””Lloyds” ” Barclays” ،”HSBC ” Santander” رقم ناچیزی به نظر برسد.
