مسیر بازگشت ریال به ارزش واقعی

به گزارش ایبِنا، آنطور که مشخص است افت ارزش ریال را در سال های اخیر تجربه کرده ایم و این در حالی است که سیاست اصلی و کلیدی اقتصاد هر کشوری پایدار نگاه داشتن ارزش پولی ملی و تقویت آن است. کاهش ارزش پول ملی به نوعی مرگی خاموش برای اقتصاد تلقی می شود که باید از راهکارهایی برای بازگشت آن بر مدار واقعی ارزش استفاده کرد.
به دنبال تضعیف ارزش پول ملی ایران در سال های اخیر رهبر معظم انقلاب نیز تقویت پول ملی را یکی از دغدغه‌های مهم اقتصادی اعلام کرده اند و در سخنان خود در دوم شهریور ماه ۱۳۹۹ ارتباط مستقیم این مولفه اقتصادی را با تولید و تقویت بینه اقتصادی کشور و بهبود معیشت مردم دانستند و فرمودند: در کنار اقدامات بلندمدت برای تقویت ارزش پول ملی، برخی اقدامات کوتاه مدت نیز ضروری است که از جمله آن‌ها برخورد جدی با اقدامات بدخواهانه و سودجویانه برای کاهش ارزش پول ملی است.
علاوه بر این، مقامات و مسئولان دولتی نیز براین امر تاکید دارند اما موضوع مهم دیگر در این میان این است که باید به جای اینکه تضعیف دلار را برای تقویت ریال دنبال کنیم باید از راهکارهایی بهره ببریم که ارزش ریال را برگرداند. در واقع دلار ارز جهانروا و با پشتوانه حمایتی قوی است و این ریال است که باید تقویت شود و به سطح قابل قبولی برسد.
از سوی دیگر، کاهش نرخ دلار به تنهایی نمی‌تواند ملاک افزایش ارزش پول ملی باشد چرا که در اینباره عوامل زیادی وجود دارد تا به طور واقعی افزایش ارزش پول ملی برای مردم قابل لمس و تاثیر آن بر قدرت خرید آحاد جامعه محسوس باشد.
برخی نیز معتقدند کاهش ارزش پول ملی می‌تواند باعث افزایش انگیزه صادرکنندگان و رشد صادرات کشور به ویژه از نوع غیرنفتی باشد که البته در بلندمدت شاهد بازگشت ارزش پول ملی خواهیم بود. اما این در حالی است که در مدت اخیر که با جهش قیمت ارز و افت شدید ارزش ریال مواجه بودیم، شاهد رشد آنچنانی صادرات نبودیم، چه بسا که روند کاهشی را در این بخش نیز شاهد بودیم.
در همین باره محمدعلی محمدمیرزائیان نائب رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی ایران در گفت و گو با ایبِنا، ضمن تاکید بر رابطه حفظ ارزش پول ملی با رشد صادرات اظهار کرد: هر چند بالا بودن نرخ ارز به سود صادرکنندگان کشور است، اما به طور کلی کاهش و ثبات نرخ ارز ضرورتی اجتناب ناپذیر برای اقتصاد به شمار می رود که بازگشت ارزش پول ملی را نیز به دنبال خواهد داشت.  
وی با بیان اینکه افزایش صادرات و ارزآوری هرچه بیشتر به کشور تاثیر بسزایی در بازگشت ارزش پول ملی دارد، تصریح کرد: تنها در خواست صادرکنندگان از دولت ثبات نرخ ارز است، چرا که با افت و خیز قیمت ها در بازار ارز دچار ضررهای جبران ناپذیری می شوند که قدرت ادامه فعالیت را از آنها می گیرد.
به گفته محمد میرزائیان، اگر قیمت دلار افزایش یابد ارزش کالاها نیز بیشتر خواهد شد و ارز بیشتری وارد کشور می شود، اما قیمت ارز باید باثبات باشدتا صادرکننده امنیت فکری داشته باشد. تصور کنید چند ماه پیش که نرخ دلار بالاتر از امروز بود صادرکننده کالای خود را فروخته و حالا برای بازگشت ارز به کشور باید با قیمت روز که کاهش داشته است محاسبات را انجام دهد که متاسفانه دچار ضرر و زیان های بسیاری خواهد شد. در صورت افزایش صادرات و مسیر هموار برای صادرکنندگان به طور قطع ارزش پول ملی نیز در بلند مدت بازمی گردد اما عوامل مختلفی در این میان نقش دارند و نباید نگاه تک بعدی داشت.  
بنابراین باید تمام مجموعه اقتصاد و شاخص های تاثیرگذار و کلان اصلاح و تقویت شود تا به دنبال افزایش تولید و کنترل تورم و ثبات نرخ ارز با محدوده تغییراتی اندک و همچنین رشد صادرات، در نهایت ارزش پولی ملی بازگرد.
به اعتقاد کارشناسان، باید تورم در اقتصاد کاهش یابد چرا که یکی از راهکارهای اصلی در بازگشت ارزش ریال است. این امر نیز مسیر روشنی دارد که از کنترل رشد نقدینگی، لزوم انضباط مالی دولت، جلوگیری از قاچاق و خروج ارز از کشور می گذرد.
یکی دیگر از این راهکارها، افزایش تولید ناخالص داخلی است که تحریم ها مانع مهمی برای آن است و باعث ایجاد محودیت های متعدد برای اقتصاد شد به نحوی که حجم پول در گردش متناسب با وضعیت اقتصادی کشور حرکت نمی‌کند و این موضوع باعث رشد نقدینگی در کشور و در نهایت ایجاد تورم و کاهش ارزش پول ملی خواهد شد.
در نتیجه اینکه نباید برای بازگشت ارزش پول ملی بر سرکوب و تضعیف دلار متمرکز شویم چرا که نه تنها عایدی برای اقتصاد نخواهد داشت، بلکه باعث آسیب به بخش های مختلف اقتصاد می شود. بنابراین باید با تعادل نسبی و منطقی محدوده قیمتی نرخ ارز و همچنین استفاده از راهکارهای کارشناسی تقویت ارزش ریال، به اهداف کلان اقتصادی رسید.