علیرضا مولوی‌زاده در گفت‌وگو با «فلزات آنلاین» بیان کرد: شرکت فولاد مبارکه، مهم‌ترین بازیگر و پیشران صنعت فولاد در ایران محسوب می‌شود. فعالیت اصلی این شرکت در حال حاضر بر محور تولید محصولات فولادی تخت صورت می‌گیرد. شرکت فولاد مبارکه در سال‌های اخیر به صورت دائمی و پیوسته، موضوع توسعه سبد محصولات و عرضه محصولات گوناگون مطابق با شناسایی نیاز مشتریان و بازار و خلق ارزش مضاعف در دستور کار قرار داده است که نتیجه این مسئله، امروز بی‌نیازی کشور از واردات بسیاری از محصولات فولادی و نیز حضور این شرکت در میان تامین‌کنندگان محصولات استراتژیک در بازار جهانی است.
وی ادامه داد: در حال حاضر سبد فعلی محصولات این شرکت، شامل محصولاتی از قبیل اسلب، کلاف گرم، ورق گرم، کلاف اسیدشویی، کلاف فول‌هارد (خام) برای تولید محصولات گالوانیزه، کلاف «Blackplate» برای تولید محصولات قلع‌اندود، کلاف سرد، ورق سرد، کلاف گالوانیزه، کلاف رنگی و ورق‌های قلع‌اندود است. البته شرکت فولاد مبارکه در سال ۱۴۰۱ و در راستای توسعه سبد محصولات خود، هشت محصول جدید را به صورت کلاف گرم و سرد و دو محصول جدید را به صورت تختال زنگ‌نزن فریتی (فولاد زنگ‌نزن ۴۰۹) و تختال زنگ‌نزن آستنیتی ( فولاد زنگ‌نزن ۳۰۴) تولید کرد.
مدیر متالورژی و روش‌های تولید شرکت فولاد مبارکه با بیان اینکه تردیدی نیست که موضوع دانش و فناوری، نقش اساسی و تعیین‌کننده‌ای را در فرایند توسعه سبد محصولات و عرضه محصولات جدید دارد، عنوان کرد: در همین راستا، شرکت فولاد مبارکه نیز در سال‌های اخیر همکاری‌های موثری را با مراکز دانشگاهی از جمله پژوهشکده فولاد داشته است. از آنجایی که اصولا تست‌های آزمایشی از جمله گام‌های ابتدایی برای طراحی محصول به شمار می‌آیند، شرکت فولاد مبارکه نیز از تست‌های شبیه‌ساز نرم‌افزاری و دستگاه‌های سخت‌افزاری همچون فشار گرم، پیچش گرم و در نهایت آنیل پیوسته برای کاهش ریسک طراحی بهره می‌برد. در واقع نمونه‌ها در مقیاس آزمایشگاهی تولید و آزمایش می‌شوند و سپس به مرحله تولید انبوه و تجاری‌سازی ورود پیدا می‌کنند.
اولویت فولاد مبارکه، تامین نیاز بازار داخل است
مولوی‌زاده در ادامه به سبد محصولات شرکت فولاد مبارکه اشاره کرد و گفت: به طور کلی سبد محصولات شرکت فولاد مبارکه گریدهای مختلفی را شامل می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به گریدهای ویژه مخازن تحت فشار، گریدهای مقاوم به خوردگی ویژه صنایع نیروگاهی و کانتینر، گریدهای مقاوم به دمای بالا، عملیات‌حرارتی‌پذیر، لعاب‌پذیر، محصولات قلع‌اندود ویژه صنایع بسته‌بندی، قوطی‌سازی و کنسروسازی، گریدهای سازه‌ای و گالوانیزه استحکام بالا برای صنایع ساختمانی، گریدهای رنگی ویژه استفاده در لوازم خانگی همچون درب یخچال، گریدهای مقاوم به خزش و خستگی، گریدهای الکتریکی نیمه‌آماده و تسمه‌های بسته‌بندی اشاره کرد. محصولات این شرکت همچنین در حوزه‌های مختلف دیگری از جمله لوله‌های انتقال نفت و گاز، لوله‌های انتقال آب خلیج فارس، خودروسازی و … به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.
وی در همین راستا اضافه کرد: اخیرا نیز فولادهای پرآلیاژ همچون فولادهای زنگ‌نزن به سبد محصولات شرکت فولاد مبارکه افزوده شده‌اند که در حال حاضر، در مرحله تولید تختال قرار دارند. گفتنی است که جهت‌گیری سیاست‌های اخیر فولاد مبارکه به سمت تولید محصولات خاص یا اصطلاحا ویژه سوق پیدا کرده است زیرا این گروه از محصولات نه تنها ارزش افزوده بالاتری خواهند داشت بلکه گریدهای به‌روزتری برای مصرف‌کننده نیز محسوب می‌شوند. در همین راستا، این شرکت جلسات متعددی را با مشتریان خود در تمامی حوزه‌های کاربرد تشکیل می‌دهد تا ضمن شناسایی نیازهای آن‌ها، برنامه‌ریزی‌های لازم برای تولید گریدهای مد نظر انجام شود.
مدیر متالورژی و روش‌های تولید شرکت فولاد مبارکه با تاکید بر اینکه این شرکت با توجه به شرایط تحریم و دشوارتر شدن تامین بسیاری از گریدهایی که در گذشته از خارج از کشور تامین می‌شدند، تامین نیاز بازار داخل را نخستین اولویت خود در زمینه توسعه سبد محصولات قرار داده است، خاطرنشان کرد: با این حال، در حوزه صادرات نیز هر زمان که شرایط صادرات برای این شرکت وجود داشته است، عملکرد صادراتی قابل توجهی را ارائه کرده است و در صورت مهیا بودن ظرفیت، مشکلی در خصوص صادرات برای فولاد مبارکه وجود ندارد. این شرکت در راستای تامین نیاز بازار داخل، با همکاری شرکت‌های زیرمجموعه و حتی رقیب خود، اقدام به تولید محصولات مورد نیاز در داخل کشور کرده است. در این زمینه می‌توان به تولید حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تن از لوله‌های انتقال نفت و گاز ترش گوره – جاسک اشاره کرد که با همکاری شرکت فولاد اکسین تولید شد. همچنین با تحویل ورق پایه به شرکت ورق‌خودرو که در تامین نیاز خودروسازی کشور فعالیت دارد، گریدهای خودرویی ویژه‌ای در کشور به مرحله تولید رسیدند.
مولوی‌زاده در ادامه ضمن اشاره به دستاوردهای شرکت فولاد مبارکه، مطرح کرد: از دستاوردهای فولاد مبارکه در سال ۱۴۰۱ در زمینه توسعه سبد محصولات این شرکت، می‌توان به کلاف گرید «X52MS» اشاره کرد که در واقع برای نخستین بار، کلاف گرم ویژه لوله‌های انتقال نفت و گاز در محیط خورنده (ترش) توسط این شرکت تولید شد. همچنین کلاف گرید «X65» که ویژه انتقال آب دریای عمان و خلیج فارس به قسمت‌های مرکزی کشور است، دیگر محصول جدید این شرکت به حساب می‌آید. با توجه به اینکه انتقال آب از دریای عمان موضوعی جدی و مورد نیاز برای صنایع کشور محسوب می‌شود و با توجه به تناژ بسیار بالای مورد نیاز برای این ورق‌های ویژه، فولاد مبارکه طراحی و تولید گریدهای ویژه «API-X65» را که استحکام تسلیمی برابر با ksi 65 دارد، در برنامه‌ریزی طراحی و ساخت خود قرار داد و موفق به تولید آن شد. در حال حاضر نیز این شرکت کلاف گرم تولیدی را به واحدهای لوله‌سازی تحویل می‌دهد و امید می‌رود که با تولید لوله و تا چند سال آینده، پروژه انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی ایران از طریق تختال‌های تولیدی این شرکت تکمیل شود.
وی در همین راستا افزود: در حوزه ورق‌های الکتریکی نیمه‌آماده که در زمینه کاهش مصرف برق کمک‌کننده هستند و در کولرهای آبی نیز به کار می‌روند، این شرکت گرید «M450» را در سال ۱۴۰۱ تولید کرد که تلفات آن، معادل ۴٫۵ وات بر کیلوگرم و در حدود یک سوم گریدهای معمول است که تلفاتی در حدود ۱۳ وات بر کیلوگرم دارند. شرکت فولاد مبارکه در حوزه گریدهای خودرویی نیز اقدام به تولید گریدهای میکروآلیاژی یا «HSLA» مطابق با استاندارد شرکت پوسکو (POSCO) کرد. این گرید به نام «۳۴۰ YE» طراحی و تولید شد و در برخی خودروهای جدید نیز مورد استفاده قرار گرفت. از سایر گریدهای گالوانیزه می‌توان گرید «S250GD» را نام برد که کاربردهای مختلفی در صنایع از جمله در ساختمان‌سازی‌های نوین دارد؛ چراکه سبب افزایش سرعت این صنعت، کاهش وزن و افزایش مقاومت ساختمان به زلزله می‌شود. گرید دیگر فولاد «CK45» است که جزو فولادهای عملیات‌حرارتی‌پذیر به شمار می‌آید و خواص آن پس از عملیات حرارتی شکل می‌گیرد و در صنایعی همچون خودروسازی نیز کاربرد دارد. همچنین تولید گرید «DC01-RAD» که ویژه رادیاتورسازی است و باعث رفع مشکلات مربوط به خورندگی و پارگی در آن‌ها می‌شود نیز از دیگر اقدامات فولاد مبارکه در حوزه توسعه سبد محصول این شرکت به شمار می‌آید.
تداوم گام‌های بلند فولاد مبارکه در سال ۱۴۰۲
مدیر متالورژی و روش‌های تولید شرکت فولاد مبارکه در ارتباط با برنامه‌های این شرکت در سال جاری، بیان کرد: شرکت فولاد مبارکه با برنامه‌ریزی تولید هشت محصول جدید در سال ۱۴۰۲، گام‌های بلندی را در راستای تداوم توسعه سبد محصولات خود بر می‌دارد. گفتنی است که توجه این شرکت به سمت تولید محصولات خاص با نگاهی ویژه به مسائل زیست‌محیطی سوق پیدا کرده است. این مسئله را می‌توان به نوعی با کاهش وزن فولادهای تولیدی مرتبط دانست؛ چراکه کاهش وزن فولاد مصرفی در صنایعی همچون خودروسازی، وزن کمتر خودرو و به تبع آن کاهش مصرف سوخت و کمک به حفظ محیط زیست را به دنبال خواهد داشت. از این رو، فولاد مبارکه نیز رویکرد کاهش وزن و استحکام‌‌بخشی به گریدهای فولادی را در دستور کار خود قرار داده است.
مولوی‌زاده ادامه داد: از جمله برنامه‌ریزی‌های این شرکت برای توسعه سبد محصولات خود در سال ۱۴۰۲، می‌توان به تولید کلاف گرم «P235GH» که جزو گریدهای مقاوم به دمای بالا است و در بویلر‌ها مصرف می‌شود، اشاره کرد. باید توجه داشت که تست کشش این گرید فولادی به جای دمای محیط، باید حداقل در دمای ۴۰۰ درجه سانتی‌گراد انجام شود. همچنین تولید گریدهای فریتی و بینیتی نیز در میان برنامه‌های این شرکت قرار دارد که ساختار آن‌ها با ساختار فولادهای فعلی متفاوت است و چقرمگی و استحکام بالاتری دارند. علاوه‌براین، می‌توان به تولید گرید ویژه مخازن خودروهای گاز سوز (CNG)، گرید «TP-Ring» مخصوص رینگ‌سازی خودرو با خواص ویژه، گرید «API-X70» با استحکام تسلیم برابر با ksi 70 در جهت افزایش استحکام و کاهش ضخامت و کمک به مسائل زیست‌محیطی، گرید عملیات‌حرارتی‌پذیر «CMND 5» و تختال «API-X65» اشاره کرد. تولید این گرید که ویژه لوله‌های انتقال نفت و گاز برای زیر دریا است، پروژه‌ای بزرگ و پر‌ریسک به شمار می‌آید. گفتنی است که این لوله‌ها با قیمت بسیار بالایی از خارج از کشور تامین می‌شدند که با توجه به شرایط تحریم، تامین آن‌ها در حال حاضر دشوارتر از قبل نیز شده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: از دیگر رویکردها و اقدامات فولاد مبارکه علاوه بر فعالیت‌های یاد‌شده در زمینه توسعه سبد محصولات، می‌توان به ارائه خدمات مشاوره‌ای به سایر شرکت‌ها از جمله فولاد هرمزگان، اکسین، ورق‌خودرو و سفید‌دشت، همکاری‌های گسترده با موسسه استاندارد در زمینه تدوین استانداردهای ملی و مشارکت در تدوین استانداردهای بین‌المللی، بازنگری و به‌روز‌رسانی طراحی‌ها مطابق با آخرین ویرایش‌های استانداردهای بین‌المللی، ارائه دانش فنی به سایر شرکت‌ها در زمینه پذیرش و پیرایش سفارش‌ها و تبدیل درخواست مشتری به زبان فنی قابل ارائه به خطوط تولید (پارامترهای تولید همچون دما، درصد کاهش ضخامت و …) و بازنگری‌های مداوم در فرایند آنالیز فولادها، بهینه‌سازی تست‌های آزمایشگاهی و… با هدف کاهش هزینه‌های تولید و ارائه محصولاتی با حداکثر کیفیت و حداقل هزینه اشاره کرد. بررسی کارنامه شرکت فولاد مبارکه در این زمینه نیز از موفقیت این شرکت و دریافت جوایز متعددی در حوزه نوآوری توسط آن حکایت دارد.
