یادی از یک روحانی مخلص، خدوم و مردمی

مرتضی نجفی قدسی از فعالان رسانه‌ای به مناسبت چهارمین سالگرد ارتحال استاد اخلاق مرحوم حجت الاسلام والمسلمین سید مهدی طباطبایی (رض)در یادداشتی با عنوان  یادی از یک روحانی مخلص، خدوم و مردمی  به بیان ویژگی های اخلاقی و شخصیت این عالم فقید پرداخته است که در ادامه می خوانید.

بسم الله الرحمن الحیم
بیست و هفتم اردیبهشت ماه چهارمین سالگرد ارتحال روحانی مردمی و خدمتگزار مرحوم حجت الاسلام و المسلمین سید مهدی طباطبایی است.

سلوک رفتاری او در جامعه و تواضع و فروتنی اش در ارتباط با آحاد مردم از او چهره‌ای محبوب و دوست داشتنی ساخته بود که خاطرات معاشرت‌ها و صحبت‌های گرم و صمیمی اش در اذهان همیشه باقی است.

درس‌های اخلاقی او در صدا و سیما بسیار روانشناسانه و اثرگذار بود، او با کلامش که آمیخته‌ای از علم و دانش و با استفاده از مبانی قرآن و عترت و در قالبی بسیار خودمانی و صمیمی بیان می‌شد بسیاری از ناهنجاری‌ها و مشکلات روحی و روانی جامعه را حل می‌کرد و به آینده شان امیدوار می‌ساخت.

روزی یک شخص بازاری به نزد او آمد و از اینکه تلاشش به سرانجامی نرسیده ناامید و نگران بود، جناب سید مهدی طباطبایی ضمن راهنمایی یک جمله حکیمانه‌ای به او گفت که بنظرم برای همه افراد در هر سطحی قابل استفاده است و می‌تواند امید به حرکت دوباره را در انسان پدید آورد، او گفت؛ هر گاه دیدید دری به روی شما بسته شده است هی سعی نکنید هر جور شده است آن در را مجددا به روی خود باز کنید! وقت خود را معطل باز کردن آن در نکنید و توجه به این معنا داشته باشید که هزار در دیگر به روی شما باز است و طرحی نو دراندازید! این جملات حکیمانه باعث می‌شود انسان هیچوقت در بن بست نماند و بلافاصله به سراغ در‌های دیگر برود، شاید هم علت اینکه در قرآن می‌فرماید «وادخلوا من ابواب متفرقه» یعنی از در‌های مختلف وارد شوید، این مفهوم هم در آن نهفته باشد که اگر دری به روی شما بسته شد در‌های دیگر به روی شما باز باشد و احساس بن بست و نا امیدی نکند.

یک شخص روحانی که وظیفه هدایت دینی و معنوی مردم را بر عهده دارد باید بفرموده حضرت امام (رض) زی طلبگی داشته باشد، یعنی ساده زیستی مبنای زندگی او باشد و از تجملات بپرهیزد و دنیا گرا نباشد و خلاصه سطح زندگی اش با مردم معمولی یکسان باشد. اگر مردم را به انجام کار‌های خیر و نیک دعوت می‌کند، خود نیز الگوی عملی برای گفتارش باشد، اگر مردم را به راستی و صداقت و پاکی فرا می‌خواند خودش نیز عامل همه این‌ها باشد و خلاصه مردم تمام کمالات را در زندگی و رفتار و کردار او ببینند.

مسلماً چنین روحانی در دل مردم جا باز می‌کند و مردم مطیع او خواهند بود و می‌بینند که حرف هایش صرفاً لقلقه زبان نیست بلکه خودش آینه تمام نمای فضایل و مکارم اخلاق است و خدا وجود چنین روحانیونی را در جامعه ما زیاد کند که الگوی علمی و عملی اخلاق اسلامی باشند.

مرحوم حجت الاسلام سید مهدی طباطبایی (ره) نمونه بارز و واقعی یک روحانی مردمی و متخلق به اخلاق اسلامی بود و همین خصایص، محبوبیت ایشان را در بین آحاد مردم نسبت به دیگران بسیار بیشتر کرده بود.

شیوه گفتاری ایشان در منابر بسیار دلنشین و قابل استفاده بود، از به کار بردن کلمات صعب و سنگین خودداری می‌کرد و اگر آیه و حدیثی را قرائت می‌کرد. معنای آن را به طور واضح برای مردم بیان می‌کرد و در حقیقت مطلب را برای آنان حلاجی می‌کرد تا بتوانند درک کنند.

آیات و روایات را برنامه ریزی شده و با حساب و کتاب و با موضوع بندی در سخنرانی‌ها استفاده می‌کرد به طوری که تمام منبرهایش قابل پیاده شدن و حتی کتاب شدن است و نظم مطالب و طرح موضوعات که غالباً اجتماعی و شیوه سبک زندگی اسلامی هست، بسیار قابل استفاده است.

او مطالعات روانشناسی عمیقی داشت، به طوری که یکی از دوستانم را که استاد روانشناسی دانشگاه اصفهان بود چند جلسه به جلسات ایشان آوردم و او مجذوب مطالب ایشان گشته بود و به من گفت ایشان جدیدترین مطالب علم روانشناسی را در قالبی دینی و مذهبی و عمومی و قابل فهم برای مردم بیان می‌کند و من هنگامی که این نکته را به حاج آقا طباطبایی عرض کردم، ایشان با تبسمی به من فرمودند راست گفته من در روانشناسی مطالعات زیادی داشتم و حتی مدرکش را هم گرفتم ولی بعداً دیدم داشتن این مدرک برایم یک نوع تعلق و وابستگی می‌آورد، آن را پاره کردم و دور ریختم!

مسجد و منزل این روحانی خدوم و خدمتگذار همیشه پر از مراجعانی بود که با امید حل مشکلاتشان آمده بودند و اغلب آن‌ها هم نتیجه می‌گرفتند، شاید هزاران نفر که در زندگی زناشویی و یا خانوادگی دچار اختلافات می‌شدند به جای اینکه به دنبال دادگاه‌های حل اختلاف بروند، به منزل ایشان و یا دفترشان که در همانجا در نزدیک مسجدشان در خیابان غیاثی در نزدیکی میدان خراسان تهران بود، رجوع می‌کردند و این روحانی با اخلاق و اندیشمند با بیان شیرینش زندگی آن‌ها را دوباره می‌ساخت و در اثر کلام این بزرگوار سال‌ها با صلح و صفا به زندگی خود ادامه می‌دادند.

وجوه مردمی بودن ایشان بسیار است، او هیچگاه برای خود تعین خاصی قائل نبود و با همه آن سوابق علمی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، بسیار متواضع و دوست داشتنی بود و انسان از مصاحبت با ایشان واقعا لذت می‌برد.

در عرصه سیاسی نیز ایشان بصیرت بسیار خوبی داشت و ارتباط دیرینه او با حضرت امام خمینی (رض)، مقام معظم رهبری و اعلام و بزرگان سبب شده بود تا گنجینه‌ای از خاطرات با ارزش را در سینه داشته باشد و موضع گیری‌های او از طرفی با این تجربه دیرینه در سیاست و از طرفی با ارتباط عمیق و مستقیم با مردم کوچه و بازار سبب شده بود تا بسیار پخته و عاقبت نگر باشد.

همیشه در هر موضوعی تالی فاسد آن را در نظر می‌گرفت و بسیار سنجیده و عاقلانه عمل می‌کرد و از مسیر اصلی انقلاب اسلامی هیچگاه خارج نشد و در عین حال رضایتمندی توده‌های مردمی را هم بسیار اهمیت می‌داد و معتقد بود که پشتوانه اصلی انقلاب، همین مردم هستند و نباید با رفتار‌های ناصحیح و یا توجیه سوءعملکرد مسئولان، آن‌ها را نسبت به اصل نظام و انقلاب بدبین کنیم و خدای ناخواسته از اصل جمهوری اسلامی پشیمان شوند.

او به معنای واقعی و تمام، یک انسان دلسوز برای کشور، نظام، انقلاب اسلامی و مردم بود و مواضعش در عرصه سیاسی و اجتماعی با رعایت مصالح چهارگانه فوق بود و اگر بر حفظ سرمایه‌های انقلاب و نظام تأکید می‌کرد، با توجه به همین مصلحت بینی‌ها بود و لذا در مقابل هتاکی برخی به بزرگان می‌ایستاد و این قبیل کار‌ها را بر خلاف مصالح نظام و انقلاب می‌دانست.

عشق به اباعبدالله الحسین (ع) و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام در مرحوم حاج سید مهدی طباطبایی بسیار بروز و ظهور داشت، او بار‌ها می‌گفت من از کودکی عاشق امام حسین (ع) بودم و بیان ایشان در مجالس روضه وسوگواری اهل بیت (ع) با همین لسان عاشقانه و خالصانه بود و همینطور که با زبانی ساده حرف می‌زد و مصائب اهل بیت را بازگو می‌کرد، اشک همه را در می‌آورد و اوج شور و حال ایشان در همین مجالس فاطمی و حسینی بود و در حقیقت افتخار می‌کرد که روضه خوان باشد و حتی گاهی در منبر وعظ هم که نبود، اگر سخنی یا اشاره‌ای به مصائب حضرت زهرا (س) و یا امام حسین (ع) می‌شد، بسیار رقیق القلب بود و بلافاصله متأثر می‌شد و اشک می‌ریخت.

او در عین حال که بر حسب احساس وظیفه دو دوره نماینده مجلس شده بود و در کوران مسائل سیاسی هم بود، ولی به هیچیک از این پست‌ها و مقامات دلبستگی نداشت و علاقه وافر او به همین کار آخوندی و خدمت خالصانه به مردم و اقامه عزای امام حسین (ع) و حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا سلام الله علی‌ها بود و چه زیبا در نخستین روز از ماه مبارک رمضان به ضیافت الهی بار یافت و مهمان حضرت رب الارباب شد. عاش سعیداً و مات سعیدا