لزوم عرضه همه تولیدات زنجیره فولاد دربورس/نقاط قوت شیوه‌نامه دولت

بهرام سبحانی در گفت و گو باخبرنگار مهر افزود: طی یک سال گذشته، هرگاه بازار فولاد -بازار مصرف‌کننده محصول نهایی- ملتهب می‌شد؛ فشار را به شکل قیمت‌گذاری‌های دستوری و یا به شکل محدودیت‌های معاملاتی روی تولیدکنندگان شمش وارد می‌آوردند، درحالی‌که اشکال کار، جای دیگر بوده است.
به گفته رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد، در سال‌های گذشته با وجود فشارهای وارده و پایین نگهداشتن قیمت شمش، بازار راه خود را رفته و فاصله عمیقی بین قیمت شمش و محصولات نهایی ایجاد شده است.
سبحانی اضافه کرد: دولت در نظر داشت با ایجاد محدودیت بر معاملات شمش فولاد، بازار را تنظیم کند اما این اقدام دولت، فاصله قیمت مواد اولیه و محصول نهایی را هر روز بیشتر کرد و به تعبیری رانت بزرگی نصیب بخشی از فعالان این حوزه کرد.
نقطه قوت شیوه نامه دولت
رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ادامه داد: شیوه‌نامه‌ای را دولت به تصویب رسانده که باوجود برخی معایب آن، اما نقاط قوتی هم دارد. در این شیوه‌نامه به محصول نهایی نیز توجه شده و عرضه این کالاها و کنترل قیمت آن‌ها مورد تأکید قرار گرفته است. براین اساس، شرکت‌هایی که محصولی مانند شمش را از بورس خریداری می‌کنند؛ تولیدات حاصل از آن را نیز باید در بورس عرضه کنند. این دستورالعمل در صورت اجرایی شدن یک نقطه قوت در بازار خواهد بود که باعث ایجاد شفافیت می‌شود.
وی اظهار داشت: در حال حاضر، نوردکاران شمش را از بورس خریداری می‌کنند اما درصد اندکی از تولیداتشان وارد بورس می‌شود و بقیه در بازار آزاد با قیمت‌های غیرمتعارف فروخته می‌شود. به همین دلیل هم می‌بینیم که با اجرای این بخش از شیوه‌نامه دولت مخالف هستند. در حالی که عرضه در بورس شفافیت به همراه دارد و خریدار و فروشنده مشخص هستند و دیگر کسی نمی‌تواند از رانت بهره مند شود. البته برخی از نوردکاران نیز موافق عرضه کالا در بورس هستند و تنها عده قلیلی با این شیوه عرضه مخالفت می‌کنند.
سبحانی افزود: مشکل کنونی فولادکاران، این است که به دلیل ایجاد محدودیت برای صادرات با ازدیاد عرضه مواجه شده‌اند. به همین دلیل روی قیمت هیچ رقابتی صورت نمی‌گیرد و کشف قیمت و رقابت از بین می‌رود. به‌طور مثال، هفته گذشته ۲۰۰ هزار تن محصول عرضه شد ولی ۱۵ هزار تن فقط مشتری داشت یعنی کمتر از ۱۰ درصد. گاه حتی روی قیمت پایه هم خریداری پیدا نمی‌شود. در چنین شرایطی وقتی با مازاد عرضه مواجه شویم؛ هیچ رقابتی شکل نمی‌گیرد و کشف قیمت به‌درستی انجام نمی‌شود.
عرضه محصول در بورس قیمت را کنترل می‌کند
وی ضمن انتقاد از مقاومت برخی نوردکاران برای عرضه بورسی محصولاتشان، هشدار داد: ادامه این مقاومت باعث رشد قیمت محصول نهایی می‌شود و چند برابر شدن قیمت میلگرد گواهی بر این مدعاست. این اتفاق همچنین سبب می‌شود هزینه ساختمان‌سازی در کشور به‌شدت افزایش یابد و قیمت مسکن برای مصرف‌کننده با رشد غیرقابل‌تحمل روبرو شود. همه این اتفاقات به سرچشمه ماجرا که عدم عرضه محصولات در بورس است بازمی‌گردد.
سبحانی ادامه داد: التهابات بازار و رشد بی‌محابای قیمت می‌تواند با عرضه در بورس کنترل شود چراکه در بورس هم عرضه‌کننده، هم خریدار، هم مورد معامله و هم قیمت مشخص است و کسی نمی‌تواند کالا را با قیمت‌های غیرمنطقی و خارج از نظم عرضه و تقاضا به فروش رساند.
به اعتقاد رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد، بورس، یک اتاق شیشه‌ای است که می‌توان در آن، همه اتفاقات بازار را رصد کرد و مانع جهش قیمت‌های کاذب ناشی از فعالیت‌های واسطه‌گری است به همین دلیل، برخی فعالان حوزه که بیشتر دلال هستند، تمام تلاش خود را برای عرضه حداقلی محصولات شأن در بورس به کار می‌بندند.