به گزارش خبرنگار ایبِنا، بدون شک مدیریت مصارف ارزی کشور با در نظر گرفتن کاهش درآمدهای ارزی باید به گونهای باشد که ارز حاصل از صادرات برای تأمین کالاهای ضروری استفاده شود و در این زمینه نیاز است تا بانک مرکزی نیز تمام تلاش خود را به کاربندد تا با امکانات محدود خود بهترین تصمیمات را در این زمینه اخذ کند.
حجتالله فرزانی، کارشناس پولی و بانکی در گفتوگو با خبرنگار ایبِنا درباره مدیریت صحیح ارزی از سوی بانک مرکزی گفت: تحریمهای ظالمانه یک جانبه آمریکا محدودیتهایی را مرتبط با منابع ارزی بانک مرکزی ایران ایجاد کرد که این کار با کسریهایی در تامین آن برای بسیاری از تقاضاها همراه شد.
وی در ادامه اضافه کرد: کسریهای مورد اشاره، دولت را مجبور کرد که با توجه به نیازهای جامعه و ضرورتها، تخصیص ارز را اولویتبندی کند. برهمین اساس کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات پزشکی و… زودتر از سایر کالاها مدنظر قرار گرفت، در واقع دولت و بانک مرکزی با این کار جهت کنترل شرایط روند بهینهای را در پیشرو قرار دادند.
این کارشناس پولی و بانکی در رابطه با اولویتبندیها چنین توضیح داد: برخی از کشورها به دلیل ترس از تحریمهای آمریکا قسمتی از منابع ارزی ایران را بلوکه کردند و بانک مرکزی برای تامین ارز تمامی تقاضاها با مشکل مواجه شد، ولی با در دست داشتن سازوکارهایی مانند رفع تعهد ارزی توسط صادرکنندگان، اعمال سیاستهای مدیریت بازار متشکل و نزدیک کردن قیمت ارز نیما به بازار توانست این مشکل را تا حدودی برطرف سازد.
فرزانی در این رابطه تاکید کرد: نتیجه اقدامات بانک مرکزی این شد که تقاضای کاذبی که به دلیل نوسانات قیمت ارز پیش آمده بود و در ادامه آن برخی از دارندگان ارز (صادرکنندگان کالا) و گروهی از مردم که برای حفظ ارزش سرمایه خود مجبور بودند به سمت خرید و فروش در بازار آزاد روی آوردند، کاهش یافت. مسئله فوق یکی از روشهای مدیریت تقاضای کاذب در بازار است که بانک مرکزی در پیش گرفت.
وی درباره حذف درخواستهای غیرضروری برای مدیریت منابع ارزی نیز اظهار داشت: بانک مرکزی درصدد برآمد تا درخواستهای غیر ضرور مبنی بر ارز مسافرتی، ارز کالاهای لوکس و با اولویت پایین را برای کنترل تخصیص ارز حذف و نیاز ارزی کالاهای اساسی و دارای اولویت کشور را تامین کند.
این کارشناس پولی و بانکی در ادامه تصریح کرد: بانک مرکزی در بخشهایی از روی اجبار قسمتی از ارزهای درخواستی را با تاخیر پرداخت کرده و حتی دست به حذف تعدادی از آنها هم زده است که بسیاری از درخواستهای غیر ضرور را نیز شامل میشود، اما مشکل اینجاست که تقاضای درخواست غیر ضرور به بازار آزاد کشیده شد و همین امر نرخ دلار را افزایش داد، در نتیجه سفته بازان روی به سوءاستفاده از شرایط موجود آوردند.
فرزانی در این رابطه افزود: هر زمان که فاصله ارز نیمایی با ارز آزاد بیشتر شده تقاضاهای غیر ضرور هم افزایش یافته و سفتهبازها به این بازار گرایش پیدا کردند و صفهای طولانی در برابر صرافیهای مورد اعتماد بانک مرکزی که در حقیقت ارز را با قیمت مداخلهای ارائه میدهند، تشکیل دادند. بانک مرکزی در واقع باید به نوعی از تشکیل این صفها جلوگیری به عمل آورد که تا امروز هم به همین شکل رفتار کرده است.
۳ راهکار بانک مرکزی برای مدیریت منابع ارزی
یک کارشناس پولی و بانکی توصیه کرد که برای مدیریت منابع ارزی، اولویتبندی، حذف درخواستهای غیرضرور و محدودیتهای وارداتی مدنظر قرار گیرد.