خبرگزاری مهر؛ گروه استانها-سولماز پورنعمت: «پیله رود» منطقهای کوهستانی است واقع در حاشیه غربی دریای خزر، ارتفاع متوسط منطقه دو هزار و ۴۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد. مجموعه روستاهای پیله رود از توابع استان اردبیل و شهرستان نمین و زیر مجموعهای از بخش مرکزی است که فاصله آن با مرکز حدود ۳۵ کیلومتر است.
منطقه پیله رود به ۱۳ روستا با اسامی؛ «فتح مقصود، «نظرعلی کندی»، «هشنه»، «خوش آباد مسجد محله سی»، «آقایارلو»، «یوزباشی قلعه سی»، «پیرجوار»، «پیرزاده»، «قلعه»، «قاضی کندی»، «گودلر» و «صالح قشلاقی» اطلاق میگردد.
از نظر ترکیب جمعیتی در حال حاضر روستای هشنه پرجمعیتترین و قاضی کندی کم جمعیت ترین روستای منطقه محسوب میشود پیله رود با داشتن حدود ۲۰ کیلومتر مرز مشترک، همجواری با جمهوری آذربایجان را دارد که روستای ییلاقی «فتح مقصود» در چند صد متری مرز و جاده «پاتران» قرار گرفته که در واقع چشمه اصلی منطقه پیله رود که زرده بره نام دارد در روستای «هشنه» واقع شده است.
طبق نتیجه آزمایش خانه بهداشت روستای «هشنه»، چشمه زرده بره دارای مواد رادیواکتیو و فلوراید بالا است و ضمن اینکه وجود فلوراید ۲.۹ درصد باعث از بین رفتن پرز معده شده و مینای دندان را نیز در دراز مدت از بین میبرد.
هوشیار جاوید، اهل روستای هشنه در خصوص مشکلات پیش آمده به خبرنگار مهر گفت: مشکل از جایی شروع شد که مردم آب چشمه زرده بره را به عنوان آب معدنی شناختند. از گذشته دور مردم روستاها حتی شهرهای اطراف به این چشمه مراجعه میکردند ولی مراجعه به این صورت نبود و ما به مردم احترام میگذاشتیم حتی نوبت را به مهمان میدادیم.
وی ادامه داد: اما در سالهای اخیر مراجعات بی رویه و حتی آب چشمه منبع درآمد عدهای از مراجعه کنندگان شد. به طوری که با تانکر از چشمه آب میبردند و در اردبیل و بقیه شهرها با نام آب پیله چای (پیله رود) میفروختند.
جاوید همچنین خاطرنشان کرد: تقریباً یک دهه است که منطقه پیله رود با خشکسالی مواجه است لوله کشی شهری هم متأسفانه هفتهها قطع میشود و ۱۲ روستا چشم به این چشمه دارند. ضمن اینکه آب هدر رفت این چشمه برای آبیاری احشام و حق آبه چند باغ است که عملاً هم اکنون همین باغها خشک شدهاند.
وی در ادامه گفت: محدوده روستا فضای جغرافیایی کوچکی است که از تعدادی خانواده که اکثراً با همدیگر نسبت دارند تشکیل میشود و ورود غریبهها در شرایطی که قوانین روستا را رعایت نکنند با مقاومت از طرف روستاییان مواجه خواهد بود.
جاوید همچنین یادآور شد: وقتی بانوی روستایی برای شستن البسه به چشمه مراجعه میکند موقع شستن لباس چندین مرد غریبه را بالای سر خود دارد و این موقعیت بارها مشاهده شده است که از محیط چشمه فیلم تهیه کرده و در اینترنت قرار میدهند که این امر با محیط روستا و فرهنگ عامه مرسوم در منطقه سازگار نیست.
برای مصارف عادی هم آب نداریم
یکی از بانوان روستا نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در روستا وضعیتی حاکم است که برای طهارت و وضو آب پیدا نمیشود.
وی با اشاره به اینکه متأسفانه آبرسانی از طریق تانکر نیز صورت نمیگیرد، افزود: بعضی از اوقات ما هفتهها آب شهری نداشته و چارهای هم جز مراجعه به این چشمه نداریم متأسفانه به دلیل تجمع افراد غیر بومی سر چشمه، ما در روز چندین بار از راه چشمه بر میگردیم.
یکی از اهالی روستا ضمن اشاره به خشک شدن تمام چشمهها و رودخانه پیله رود گفت: آب چشمه زرده بره نسبت به قبل کم شده است و کفاف خود روستا را نمیدهد. افراد ساکن روستا بعد از کار سنگین یا بعد از برگشت از سر زمین برای بردن آب به چشمه مراجعه میکنند و ساعتها منتظر نوبت میماند.
وی اذعان کرد: عدهای از مراجعه کنندگان با عنوان اینکه این چشمه نعمت الهی است اجازه استفاده از آب را به خود اهالی که بیشتر از هر وقتی به این آب احتیاج دارند نمیدهند و میگویند شما بومی هستید و ما از راه دور آمدیم.
راشد صحت بخش ادامه داد: از طرفی هم در پی ایجاد مزاحمت برای زنان روستا که مشغول شستوشوی البسه سر چشمه میشدند و بارها پس از مزاحمتها و توهین به اهالی روستا درگیر شدهاند و حتی کار به دادگاه کشیده است.
وی افزود: متأسفانه عدهای غیربومی چند سال پیش از سر عصبانیت چشمه را به طور کامل تخریب کردند و به دنبال آن اهالی روستا برای مدتی چشمه را بازسازی نکردند تا شاید مردم سایر مناطق از مراجعه به آنجا منصرف شوند اما باز هم مراجعه غیر بومیها ادامه داشت و دوباره به اجبار اهالی روستا چشمه را بازسازی کردند.
وضعیت آب شرب مناطق روستایی ساماندهی شود
این ساکن روستا در ادامه اظهار کرد: در دو سال اخیر اهالی روستاهای پیله رود با چالش جدیدی روبرو شدهاند آن هم مراجعه به باغهای پیله رود است باغهای روستاها هر چقدر هم دنج، بکر و دست نخورده باشند ملک شخصی و متعلق به اهالی است و جز اراضی ملی به حساب نمیآیند.
مراجعه مردم از نقاط مختلف استان به باغها و روشن کردن آتش وسط باغ و از بین بردن درختانی که باغ دار سالهای سال زحمت کشیده یا بردن نهالهایی که کاشته شده، کار پسندیدهای نیست و در نهایت همه این اتفاقات دست به دست هم دادند تا مردم مجبور شدند چشمه را به روی غیر بومیها ببندند.
سینا دولتخواه، جوان اهل روستای مسجد محله (پیله رود) در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: امروز سه بار به چشمه رفتم اما دست خالی برگشتم آب چاه شخصی ما خشک شده و آب شهری هم نداریم چشمه و قنات روستا هم خشک شده است و ما آب برای آشامیدن نداریم.
وی ادامه داد: درست آب چشمه برای روستای هشنه است و ما حق آبه ای نداریم ولی تنها چشمهای که دسترسی داریم همین چشمه است تصمیمی که اخیراً مردم روستا با مشورت یکی از مسئولین گرفتهاند و اقدام به قفل کردن چشمه کردهاند شاید به ظاهر مشکل را حل کرده است اما مابقی روستاهای پیله رود آب ندارند و با مشکل جدی مواجه هستند.
اکنون که بسیاری از روستاهای شهرستان نمین در منطقه پیله رود با مشکلات ریز و کلان در حوزه آب شرب و غیرشرب مواجه هستند مردم از روستاهای اطراف و حتی مناطق شهری برای تأمین آب شرب خود به این منطقه مراجعه میکنند که برای حل این مشکل نیاز است تا مسئولان آب و فاضلاب به جد ورود یافته و نسبت به ساماندهی این اوضاع که میتواند زمینهساز مشکلات و تنشهای جدیتری در آینده باشد، اقدام نمایند.