امسال اگرچه سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین نام‌گذاری شده، اما بسیاری از تولیدکنندگان صنایع معدنی و به‌خصوص فولادسازان از مدت‌ها قبل از این نام‌گذاری به آنچه از دیدگاه مقام معظم رهبری حائز اهمیت بوده لبیک گفته‌اند.
حالا این تولیدکنندگان و در صدر آن‌ها شرکت فولاد مبارکه، توانسته با شروع طوفانی از ابتدای سال ۱۴۰۱ در حوزه تولید، رکوردهای جدیدی به ثبت برساند که هریک از این تولیدکنندگان بزرگ فولادی ارزش‌آفرینی بسیاری برای کشور رقم زده اند؛ به‌خصوص اینکه به‌موازات افزایش تولید، رشد کیفی نیز به‌خوبی صورت گرفته و شاید بخش عمده‌ای از آن، مدیون شرکت‌های دانش‌بنیانی باشد که شانه به شانه کارگران و مهندسان در خطوط تولیدی، توانسته‌اند در تولید محصولات جدید در کنار فولاد مبارکه حرکت کنند. غلامرضا سلیمی، مدیر ارشد تولید فولاد مبارکه از نقش شرکت‌های فولادی در تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری در نام‌گذاری سال ۱۴۰۱ می‌گوید.
امسال سال «تولید؛ دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» نام‌گذاری شده است. چطور می‌توان این شعار را در صنایع معدنی و به‌ویژه صنعت فولاد کشور که در سال‌های گذشته نقش مهمی در اقتصاد ایران داشته است، محقق کرد؟
در فولاد مبارکه طی سال‌های گذشته با تمرکز این مجموعه بزرگ صنعتی بر روی مجموعه اقدامات مبتنی بر فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان، گام‌های بسیار مناسبی برای بهره‌گیری از توان شرکت‌های دانش‌بنیان برداشته شده و ما در شرکت فولاد مبارکه از نام‌گذاری امسال به نام «تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» خوشحالیم؛ چراکه معتقدیم اگر رویکرد و نگرش شخص اول مملکت به تولید باشد، تمامی نگاه‌ها و توجه‌ها به سمت تولید خواهد بود و این امر، کار را برای حرکت روبه‌جلوی تولیدکنندگان تسهیل خواهد کرد. اعتقاد ما بر این است که چاره بسیاری از مشکلات کشور نیز تولید است که در شاخه‌های صنعتی، معدنی، کشاورزی و حتی تولید علم می‌تواند راهکار مناسبی برای رفع مشکلات و چالش‌های اقتصادی و سیاسی به شمار آید. به این معنا که اگر تمرکز و محور فعالیت تمامی بخش‌های کشور بر تولید باشد، هر آنچه فکر می‌کنیم نیاز کشور است، برای تولید آن گام برخواهیم داشت و با کمک دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان، می‌توان روبه‌جلو حرکت کرد.
شرکت فولاد مبارکه ازآنجاکه یک بنگاه کاملا تولیدی است، هم در سال‌های گذشته با نام‌گذاری‌ها و نگرش‌های مقام معظم رهبری در نام‌گذاری سال‌ها، دغدغه اصلی خود را به تولید کیفی و دانش‌پایه معطوف ساخته و هم از حیث تمرکز بر حوزه به‌کارگیری توانمندی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان گام‌های خوبی برداشته است. در سال ۹۹، برنامه تولید ما ۶٫۶ میلیون تن در سال بود و نوروز ۹۹ که مقام معظم رهبری سال را به نام «جهش تولید» نام‌گذاری کردند، به تمامی مجموعه‌های پشتیبانی اعلام شد که امسال باید فراتر از برنامه از پیش تعیین‌شده عمل کنیم و با هدف‌گذاری ۷ میلیون تن، از مرز تولید آن عبور نماییم؛ چراکه باید جهش تولید را محقق سازیم. در این خصوص جلسات مختلفی برگزار شد تا منابع انرژی و مواد اولیه به‌موقع تأمین شوند و برنامه‌ریزی به‌نوعی صورت گیرد که کارهایی که تاکنون به ثمر ننشسته بود، به ثمر بنشیند و در کنار هم، جهش تولید را برای مجموعه فولاد مبارکه رقم بزند. سال ۹۹ فولاد مبارکه به ۷ میلیون تن تولید رسید.
امسال نیز با توجه به نام‌گذاری صورت‌گرفته تلاش می‌کنیم ظرفیت تولید را با به‌کارگیری روش‌های دانش‌بنیان از ۷ میلیون تن عبور دهیم و بیش از این رقم را محقق کنیم. البته بایدونبایدهایی وجود دارد که لازم است ز سوی سازمان‌های مختلف مورد پشتیبانی قرار گیرد تا این اتفاق رخ دهد. اگر تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین باشد که دغدغه اصلی مقام معظم رهبری است، به‌طور قطع می‌تواند برای اقتصاد ایران مؤثرتر عمل کند.
در این میان شرکت فولاد مبارکه یک صنعت صنعت‌ساز است و محصولات آن روانه صنایع پایین‌دستی می‌شود؛ بنابراین اگر ما بیشتر تولید کنیم و بتوانیم خوراک صنایع پایین‌دست را به‌موقع تأمین کنیم، به‌طور مستقیم به اشتغال‌زایی منتهی خواهد شد و افراد بیشتری می‌توانند در شیفت‌های کاری بیشتری کار کنند و اشتغال‌زایی بیشتری رخ دهد. در نتیجه، شعار سال محقق شود. شرکت‌های دانش‌بنیان در سال‌های گذشته کنار ما بوده‌اند و کارهای فوق‌العاده‌ای را کنار آن‌ها انجام داده‌ایم؛ به‌نحوی‌که تختال ۳۰۰ را سال ۹۹ تولید کردیم و گریدهای فولادی API را که در صنعت نفت و گاز کاربرد دارد و تماما تا قبل از سال ۹۹ وارداتی بود با کمک همین شرکت‌ها داخلی‌سازی و تولید کردیم. تختال موردنیاز پروژه ملی گوره به جاسک را که انتقال نفت‌ترش از گوره به جاسک را میسر می‌سازد فولاد مبارکه تولید کرد و شرکت‌های دانش‌بنیان نیز کنار ما بودند و تجهیزات موردنیاز تولید را در این پروژه با کمک آن‌ها تولید کردیم.
این رشد کمی هم‌زمان با رشد کیفی هم بوده است؟ به‌هرحال موضوع کیفیت هم امری بسیار مهم به شمار می‌رود.
در این مدت که شاهد رشد کمی تولید هستیم، کیفیت نیز به‌طور مستمر بهبود یافته است. البته نمی‌توان تولید کمی را رشد داد، ولی کیفیت را ارتقا نداد؛ به این معنا که رشد کمی باید همراه با رشد کیفی باشد تا بتوان در بازار ماند. بنابراین این دو قرین هم هستند. ضمن اینکه ایمنی را نیز در خطوط تولیدی رعایت کرده‌ایم و این امر همواره برای ما ارزشمند بوده است. سال گذشته مطابق با گزارش‌های رسمی، در تمامی فولادسازان دنیا در موضوع ایمنی بنچ مارک شدیم و به‌لحاظ شدت و تکرار حوادث و سایر پارامترهای ایمنی نیز در جایگاه برتر قرار داریم.
ما از ابتدای سال ۱۴۰۱ چند رکورد خوب ثبت کرده‌ایم. در بخش ذوب، رکورد ۱۶۰ تن محقق شده است که تحقق آن به لحاظ اراده و تصمیم و خواست کارکنان و انگیزه مدیران بسیار درخور توجه است. در آهن‌سازی نیز روزانه ۴ رکورد به ثبت رسانده‌ایم. در مجتمع فولاد سبا، امیرکبیر، هرمزگان، سپیددشت، شروع طوفانی گروه فولاد مبارکه در حوزه تولید در سال جدید را شاهد بوده‌ایم و این امر نشان می‌دهد که ما در عمل به مقام معظم رهبری لبیک گفته‌ایم.
نکته حائز اهمیت آن است که شاید لازم باشد شرکت‌های بزرگ فولادی، به فکر خودتأمینی در حوزه مواد اولیه و انرژی باشند؛ چراکه تجربه نشان داده در چندسال اخیر، گریزی جز این نیست و خوشبختانه حرکت‌های خوبی نیز انجام شده است که امیدواریم صنایع دیگر نیز به این سمت‌وسو حرکت کنند. قطع آب، برق و گاز تولیدکنندگان برای کشور هزینه‌زاست و ما نیز باید شرایطی فراهم کنیم که خسارات ناشی از عدم تولید در اثر بی‌برقی، بی‌گازی و بی‌آبی به حداقل برسد؛ بنابراین باید بحث تأمین این سه حامل انرژی را در دستور کار جدی قرار داد.
به بحران انرژی اشاره کردید. امسال وضعیت به چه صورت است؟ برای تأمین برق در تابستان و برق و گاز در زمستان حتما کمبود داریم. فولاد مبارکه چه برنامه‌ای در این حوزه دارد و آیا می‌توان از توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان برای این حوزه استفاده کرد؟
همان‌طور که می‌دانید از توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه‌های مختلفی می‌توان بهره گرفت؛ مثلا در حوزه گاز نیاز داریم که از دانش و توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان استفاده کنیم و باید به شکلی، گاز را از زمانی که مصرف کم است به زمانی که مصرف زیاد است منتقل کنیم و توان شرکت‌های دانش‌بنیان در این حوزه می‌توان گره‌گشا باشند. در حوزه تأمین برق نیز برای احداث نیروگاه سیکل‌ترکیبی و استفاده از انرژی‌های پاک گام‌های مؤثری برداشته شده و حتی زمینه‌ها نیز شناسایی شده و در حال برداشتن گام‌های مؤثری در این حوزه هستیم. توربین‌های گازی نیز در فولاد مبارکه مستقر شده‌اند؛ اما تأمین برق از آن‌ها به امسال نمی‌رسد. در حوزه آب نیز ما به‌شدت مصرف را کاهش داده‌ایم و الآن بسیار بالاتر از سطح استانداردهای جهانی کار را پیش برده‌ایم و کاهش مصرف آب تازه نیز به‌شدت کاهش یافته است. البته فولاد مبارکه نیز برای بازچرخانی و تصفیه فاضلاب شهرهای اطراف و تصفیه آب در خود مجموعه فولاد مبارکه کارهای خوبی انجام داده و همچنان در حال خرید فاضلاب‌های شهرهای اطراف هستیم و تلاش می‌کنیم استفاده از آب تازه را به صفر برسانیم تا با یاری شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه تصفیه آب و به‌خصوص در حوزه آب دمی و ذرات معلق نیز گام‌های جدی برداریم. هر سه حوزه می‌توانند از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان مورد بررسی قرار گیرند و به ما کمک شود. برداشت من این است که امسال نیز در حوزه انرژی و برق، مشابه سال قبل حرکت خواهیم کرد و در تأمین برق مشکل خواهیم داشت و سخت است که باور کنیم امسال خاموشی نخواهیم داشت. فولاد مبارکه تلاش دارد که تولید خود را تنظیم کند و در ماه‌های فروردین، اردیبهشت و مهر و آبان، تولید را به حداکثر برساند و در تیر و مرداد یا دی و بهمن که قطعی برق و گاز داریم، تجهیزات خود را سرپا نگاه دارد و اورهال را به آن زمان موکول کند تا در زمانی که محدودیت نداریم، با ظرفیت کامل تولید کنیم.
برنامه تولید در ماه‌های آتی به چه نحوی هدف‌گذاری شده است؟
سال گذشته ما حدود ۶٫۸ میلیون تن فولاد تولید کردیم که حدود ۲۰۰ هزار تن از برنامه هدفگذاری‌شده کمتر بود، اما امسال برنامه تولید ۶٫۹ میلیون تنی فولاد را داریم و امیدواریم بتوانیم این میزان فولاد خام تولید کنیم، اما سال جاری پیش‌بینی می‌کنیم که تا پایان فروردین‌ماه امسال و نیز اردیبهشت‌ماه، هرماه ۷۵۰ هزار تن تولید کنیم و در مهر و آبان نیز که وضعیت بهتر خواهد بود، نسبت به زمان مشابه سال قبل بیشتر تولید خواهیم کرد و این برنامه‌ای است که امسال داریم.
در حوزه ورق‌ها تلاش خواهیم کرد که فولاد خام را ذخیره‌سازی کنیم و نورد ما متوجه محدودیت‌های انرژی نشود؛ بنابراین بازار هم متلاطم نخواهد شد؛ چراکه اگر بازار متوجه این محدودیت‌ها شود، به‌راحتی قیمت‌ها نوسان خواهد داشت و با توجه به اینکه فولاد مبارکه بزرگ‌ترین تولیدکننده ورق کشور است، رسالت خود را تأمین به‌موقع بازار قرار داده‌ایم. سال‌های قبل بخش عمده‌ای از فولاد خام را صادر کردیم؛ بنابراین درصد صادرات فولاد خام را امسال کمتر خواهیم کرد و اگر مازاد وجود داشته باشد، آنگاه به سمت صادرات خواهیم رفت، چراکه اولویت اول نیاز بازار و دوم تأمین اولویت‌های خودمان است؛ ضمن اینکه در ماه‌های محدودیت انرژی، ما تلاش خواهیم کرد که به سمت اورهال و تعمیرات پیش رویم. در این میان باید توجه داشت که موضوع آب را برای مردم بیشتر اطلاع‌رسانی کرد؛ چراکه ذهنیت این است که صنایع فولادی کشور آب منطقه را مصرف می‌کنند؛ درحالی‌که درصد جزئی از آب در این حوزه مصرف می‌شود. ضمن اینکه در حوزه تأمین مواد اولیه نیز باید کار را به نحوی پیش برد که مواد اولیه مثل کنسانتره صادر نشود، چراکه وقتی صنایع کشور نیاز دارند، صادرات آن‌ها قابل توجیه نیست و باید مراقبت لازم را در این حوزه انجام داد. نکته مهم این است که وزارت صمت و ایمیدرو باید حمایت‌های لازم را از کارخانجات صورت دهند.
