غلامرضا مرحبا، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس درباره تاثیر ارز تک نرخی بر بازار به خبرنگار ایبِنا گفت: هرگز ارز چند نرخی را تائید نکردم و در کل با تعیین قیمت برای نرخ ارز، آن هم به صورت چندگانه در بازار مخالفت داشتم زیرا این مسئله نشان دهنده یک اقتصاد کنترل شده ناسالم است.
وی در ادامه ابراز کرد: تعیین نرخ ارز فسادزا است، این امر در کنار خود با تورم همراه میشود و بسیار زیانبار خواهد بود. متاسفانه ارز در کشور به یک کالای سرمایهای تبدیل شده و مربوط و نامربوط تاثیر فراوانی بر کنترل قیمت دیگر کالاها میگذارد. در واقع نرخ ارز را باید عرضه و تقاضا، قدرت پول ملی، میزان تولید ناخالص داخلی وعواملی مانند این موارد تعیین کند. زمانی که ارز صرفا به عنوان یک وسیله مبادله بینالمللی تلقی شود، اقتصاد کشور نفس راحتی خواهد کشید.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در خصوص قیمت نهایی ارز اظهار داشت: مسئله مهم در این رابطه واقعی شدن نرخ ارز است. به این معنا؛ نرخ ارز باید براساس کشش اقتصاد کشور و پول ملی تعیین شود، وقتی این اتفاق روی دهد، تاثیری که بر کالاها میگذارد، واقعی خواهد شد و دیگر شرایط به این شکل نخواهد بود که بر فرض نهادههای دامی به کنترل در نیاید یا دارو با قیمت مناسب به دست مردم نرسد و بدتر اینکه برای حصول این موارد ارز ۴۲۰۰ غیرواقعی را به تعریف درآوریم که در نهایت هم نه دارو و نه نهادههای دامی به دست مردم به موقع نرسد.
مرحبا در ادامه یادآور شد: اعتقادی به پیادهسازی مطالبی که در داخل کتابهای اقتصادی نوشته شده و سالیان سال به تکرار درآمده، ندارم زیرا بسیاری از این موارد با واقعیتهای اقتصادی امروز فاقد مطابقت است. نسخههایی که صندوق بینالمللی پول برای کشورها میپیچد بعضا گرفتاریهای زیادی را برای آنها ایجاد کرده، اما با این حال معتقدم به جای تصمیمگیریهای خلقالساعه یک شبه کوتاه مدتی که دولتها در مواجهه با مشکلات اقتصادی اخذ میکنند و با تغییرشان از مسئولیتی که برعهده دارند تمام آن موارد به فراموشی سپرده میشود، علمی رفتارکردن نتیجه بهتری به دست خواهد آورد زیرا این روش رایج نه تنها درمان اقتصاد نیست، بلکه برمشکلات هم میافزاید.
وی در ادامه اضافه کرد: اقتصاد علمی با موارد نوشته شده استاندارد به حساب میآید که قبلا امتحان خود را پس داده، اما بزرگترین مشکل در اقتصاد کشور ایران به جای مراجعه به علم آزمون و خطا در آن است. پس از انقلاب تصمیماتی این چنینی زیادی داشتیم که نتیجه این مسئله همین صفهای مرغ این روزها است. در حالیکه با یک پیشبینی درست و صحیح امکان ایجاد مانع برای تمام این موارد وجود داشت. متاسفانه از علمی که در دنیا و کشور در این رابطه وجود دارد، استفاده نمیشود.
این نماینده مجلس در خصوص رقم واقعی ارز اظهارداشت: نرخ برابری ریال، قدرت خرید، ارزش ذاتی ریال، سود ناخالص داخلی، مبادلات بینالمللی، حجم ارز موجود و ذخایر، میزان عرضه و تقاضا در بازار پارامترهایی هستند که نرخ ارز را تعیین میکند، بنابراین به دلیل آنکه باید یک محاسبه دقیق انجام داد، اکنون نمیتوان قیمتی برای آن مطرح ساخت، ولی براین تصورم که قدرت اقتصاد کشور به شکلی است که به احتمال زیاد نرخ واقعی ارز بسیار پایینتر از آن چیزی که دربازار خرید و فروش میشود، است.
مرحبا در ادامه تاکید کرد: برخی از کشور مانند چین به دلیل آنکه صادرات را تشویق کند، به عمد ارز ملی خود را ضعیف نگه میدارد، ایران هم زمانی دست به این کار زد، ولی در حال حاضر علت بالا بودن نرخ ارز به صادرات ربطی ندارد، بلکه به سیاستها و بخشنامههای صادرشده دراین خصوص بر میگردد که به یک اشتباه و سوءتفاهمی درباره وظیفه ارز منجر شده است. وظیفه ارز این نیست که مورد خریداری قرار گیرد، پس از گرانترشدن به فروش برسد، ارز یک وسیله مبادله بینالمللی به حساب میآید و این موضوعی است که تقریبا نادیده گرفته میشود.
وی در این رابطه افزود: باز هم تاکید میکنم، تمام این موارد در کنار یکدیگر نشان از این دارد که نرخ ارز پایینتراز رقمی است که اکنون در بازار و نیما و … فروخته میشود.