دلکو چیست و چه نقشی دارد؟

سیستم برق یک خودرو جریان DC را از باتری می گیرد، آن را از دلکو عبور می دهد و به شمع ها می رساند تا عملیات احتراق را در سیلندر خودرو انجام دهد. فرآیند احتراق در موتورهای احتراق داخلی بسیار مهم است زیرا اگر به درستی انجام شود، عملیات احتراق کامل سوخت انجام می شود و هر چه این کار در سیلندر بهتر انجام شود، خروجی موتور افزایش می یابد و راندمان آن افزایش می یابد.

اما وظیفه و کاربرد اصلی دلکو   در لوازم یدکی ام وی ام ۳۱۵  در این زمینه چیست؟ باز و بسته شدن سوپاپ ها زمان بندی مشخصی دارد که بستگی به نحوه حرکت پیستون ها و تهیه مخلوط سوخت و هوا در داخل سیلندرها دارد. به همین دلیل جرقه در شمع ها به طور همزمان ایجاد نمی شود. به این ترتیب برق قبل از رسیدن به شمع ها باید به ولتاژ مناسب و مفیدی برسد تا با زمان بندی دقیق بین آنها توزیع شود. تنظیم ولتاژ توسط سیم پیچ انجام می شود اما دلکو وظیفه توزیع برق را بر عهده دارد. این قسمت از برنامه زمان بندی توزیع برق بین شمع ها را با قطع و وصل جریان تنظیم می کند و به طور خلاصه می توان گفت که وظیفه اصلی دلکو توزیع و توزیع توان الکتریکی بین شمع های جداگانه برای تحقق بخشیدن به عملیات احتراق خودرو به طور کامل و روان. .

بنابراین در زبان انگلیسی به این قسمت «Distributor» می گویند که به معنای توزیع کننده است. لازم به ذکر است که کلمه دلکو مخفف Laboratories Engineering Dayton است که نام اولین شرکت سازنده این قطعه در جهان می باشد.

دلکو چگونه کار می کند؟

اساس موتورهای امروزی بر پایه موتور چهار زمانه است. یعنی در هر یک از سیلندرهای این موتور یک سیکل چهار مرحله ای انجام می شود که شامل مرحله اول یا مکش (تنفس)، مرحله دوم یا تراکم (تراکم)، مرحله سوم یا انفجار (قدرت) و چهارم می باشد. مرحله یا خسته کننده (انتشار دود). در واقع، در این چهار مرحله، یک بار پیستون در طول سیلندر بالا و پایین می رود و میل لنگ را به حرکت در می آورد. حال واقعیت این است که این چرخه چهار مرحله ای در هر یک از سیلندرها باید در نقطه ای رخ دهد تا میل لنگ به درستی بچرخد و فرکانس حرکت حفظ شود. اینجاست که دلکو باید در زمان مناسب برای احتراق، برق را به شمع های هر سیلندر ارسال کند. زمان بندی این انتقال قدرت دلکو توسط همین میل لنگ موتور تنظیم می شود. میل لنگ این زمان بندی را به وسیله شفت سوپاپ و شفت دلکو به قسمت دلکو منتقل می کند. در واقع دلکو به عنوان کلید روشن/خاموش عمل می کند که با همان میل لنگ و با استفاده از شفت سوپاپ و شفت دلکو کنترل می شود. بد نیست بدانید در موتورهای چهار زمانه به ازای هر دو دور چرخش میل لنگ، یک دور شفت سوپاپ و دلکو می چرخد.

دلکو چگونه کار می کند؟

برای اینکه بدانید این قطعه دقیقا چگونه کار می کند، ابتدا باید با نحوه کار موتور آشنا شوید. امروزه اکثر موتورهای احتراق داخلی ۴ زمانه هستند. یعنی فرآیند تولید برق در این موتورها در چهار مرحله به شرح زیر انجام می شود:

مرحله اول: مکش یا تنفس که در آن مخلوط سوخت و هوا وارد سیلندر می شود

مرحله دوم: که تراکم نامیده می شود، با بالا آمدن پیستون، مخلوط سوخت و هوا در داخل سیلندر فشرده می شود.

مرحله سوم: هنگامی که مخلوط مورد نظر به شرایط احتراق ایده آل رسید، شمع ها مشتعل شده و احتراق انجام می شود.

مرحله آخر: این مرحله را فرسودگی می نامند و دود احتراق از سیلندر خارج می شود

در طی این چهار مرحله و یک چرخه کاری در سیلندر، پیستون به سمت بالا و پایین حرکت می کند و از طریق شاتون حرکت چرخشی میل لنگ را ایجاد می کند. سپس میل لنگ نیروی تولید شده را به گیربکس و تسمه تایم منتقل می کند. تسمه تایم همچنین حرکت میل بادامک را کنترل می کند. میل بادامک یا شفت سوپاپ فازهای ورودی و خروجی سیلندر را مدیریت می کند و این فرآیند به طور متناوب در سیلندرهای مجاور انجام می شود. یعنی اگر مثلاً سیلندر شماره ۱ در حالت تراکم باشد سیلندر شماره ۲ در فاز تخلیه است و به این ترتیب عمل جرقه زدن متناوب انجام می شود.

همگام سازی این شرایط توسط دلکو انجام می شود که کاملاً به باز و بسته شدن شیرها بستگی دارد. دلکو این زمان‌بندی را با استفاده از شفت سوپاپ تنظیم می‌کند که گاهی اوقات شفت دلکو نامیده می‌شود و در واقع مانند یک کلید روشن/خاموش است. کنترل این اتصال و قطع توسط شفت دلکو داده می شود و همانطور که متوجه شدید چرخش میل دلکو تحت تاثیر حرکت چرخشی میل لنگ است و حرکت این قسمت به حرکت عمودی پیستون و ماهیگیری بستگی دارد. اتصال میله ای لازم به ذکر است که در موتورهای چهار زمانه هر دو دور میل لنگ شفت دلکو یک دور می چرخد.