یوسف کاووسی، کارشناس امور اقتصادی درباره موضوع استقلال بانک مرکزی در گفتو گو با خبرنگار ایبِنا گفت: علاقه دولت به استقلال بانک مرکزی را نمیتوان با صراحت مطرح کرد زیرا در صورت وجود این احتمال باید تن به بحثهای کارشناسی میداد، ولی بانک مرکزی در این زمینه بسیار تلاش دارد.
این کارشناس امور اقتصادی در ادامه بیان کرد: تکالیفی که دولت برای بانک مرکزی به طور مدام مدنظر قرار میدهد، نشان از بیعلاقگی او به موضوع دارد. به طور نمونه نقشی که دولت برای بانک مرکزی جهت تامین کسری بودجه مدنظر قرار داده، یکی از مواردی است که به عنوان دلیل میتوان مورد تاکید قرار داد یا بحث نرخ سود و بهره هم یکی از این موارد محسوب میشود. همچنین اشکال ریزش بورس را بالا بودن سود بانکی اعلام میکنند، در حالی که با توجه به نرخ تورم بالا، تنها عامل این مسئله سود بانکی نیست.
وی یادآور شد: مسئله مورد اشاره نشان از این دارد که دولت فاقد اعتقاد به استقلال است، مجلس هم از یکطرف طرح بانکداری و استقلال بانک مرکزی را مطرح میکند، از سوی دیگر در قانون بودجه تکالیف سنگینی را بر بانک مرکزی تحمیل میسازد که به بیش از ۲۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه ۱۴۰۰ منتهی میشود، این موارد که تناقض جدی با یکدیگر دارد، نشان دهنده نبود هماهنگی در سیاستگذاری کلان، برنامه و عدم اعتقاد به استقلال بانک مرکزی است.
کاووسی در این خصوص تصریح کرد: تکالیفی که مجلس به طور مستقیم برای بانک مرکزی تعیین کرده با قانون پولی مغایرت دارد زیرا جلوگیری از ارزش پول و کاهش تورم مورد تاکید قانون پولی قرار گرفته که با وظایف تعیین شده از سوی مجلس برای این نهاد پولی و مالی همخوانی ندارد. وقتی تسهیلاتی با نرخ سود پایین تکلیف میشود غالبا به مشکل بر میخورد، به این شکل که یا سر زمان مورد نظر پرداخت نمیشود یا به طور کلی ناوصول خواهد شد. اکنون بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد ریال تومان مطالبات وجود دارد که به همان تکالیف مرتبط میشود، در چنین شرایطی کاهش ارزش پول به وجود خواهد آمد و تکلیف کنندگان هم کاهش ارزش پول و بالا بودن تورم را مورد نقد قرار میدهند.
وی در این رابطه تاکید کرد: ماههای آخر دولت است و به نظر میرسد، بانک مرکزی بسیار تحت فشار قرار خواهد گرفت تا تسهیلاتی ایجاد کند که وجهه دولت در نظر مردم مطلوبتر شود، ولی به نظر میرسد بانک مرکزی و مسئولان آن باید خیلی از این موضوع مراقبت به عمل آورند و احکام را سریع به اجرا نگذارند زیرا سالها در تاریخ مدیریت آنان یعنی مقاومت این گروه در برابر تصمیمات غیرکارشناسی یا وادادگی آنان ثبت خواهد شد. چنانچه بنا بر این باشد تا دستورات به اجرا در آید، باید در راستای اعتبارسنجی و اهلیت داشتن شخص گیرنده این کار صورت گیرد.
کاووسی در ادامه چنین توضیح داد: وظیفه بانک مرکزی بسیار سنگین است، به خصوص اکنون که قضیه کرونا شرایط را دگرگون کرده و بسیار بیکار شده جدید در کشور داریم. هر یک از وزرا در شرایط حاکم در صدد هستند تا تمام مسائل و مشکلات را با پول بانک مرکزی حل کنند و مسئله مهم در این میان منحرف شدن بانک مرکزی از اهداف اصلی خود در نتیجه چنین رفتارهایی است.
این کارشناس امور اقتصادی در این خصوص اضافه کرد: اکنون این زمزمه وجود دارد که تسعیر نرخ ارز را به روز انجام دهیم و مابهالتفاوت آن را بانک مرکزی به دولت پرداخت کند که این کار بسیار خطرناک است و در دولت قبلی هم انجام شد زیرا پول ارزهای بلوکه شده در خارج به ریال در زمان خودش پرداخته شده، اکنون چنانچه پولها از بلوکه درآید و به کشور وارد شود، باید آن را برای مدیریت بازار هزینه کرد نه اینکه دولت آن را مورد استفاده قرار دهد.