مهدی شهیدی رئیس واحد بومی‌سازی مواد قطعات و تجهیزات فولاد مبارکه در مصاحبه با خبرنگار فولاد به تشریح دستاوردهای شرکت در این حوزه پرداخت که در پی مطلب می‌خوانید:
لطفاً قدری در خصوص رویکرد فولاد مبارکه در حوزه بومی‌سازی توضیح دهید.
فولاد مبارکه پیشتاز بومی‌سازی در صنعت فولاد کشور است. شروع بومی‌سازی از دوران ساخت و ابتدای بهره‌برداری با هدف تأمین پایدار مواد، قطعات و تجهیزات موردنیاز خطوط تولید آغاز شد و از سال ۱۳۸۱ تاکنون به‌صورت ساختاریافته و فرایندی با رویکرد توسعه و بهبود مستمر با مشارکت کلیه متخصصان نواحی تولیدی و پشتیبانی و شرکت‌های سازنده و دانش‌بنیان ادامه یافته است.
بومی‌سازی فرایند توانمندسازی شرکت‌های دانش‌بنیان و سازنده جهت اکتساب و خلق فناوری ساخت و تولید مواد، قطعات و تجهیزات فولاد مبارکه در راستای دست‌یابی به تأمین پایدار، اقتصادی و کیفی است. این مهم با اشتراک دانش، تجربیات و دستاوردها و توانمندی‌های علمی و فنی همکاران فولاد مبارکه با شرکت‌های دانش‌بنیان و سازنده حاصل می‌شود. پس از تثبیت و نهادینه شدن این دانش در شرکت سازنده، محصول تولیدشده با نشان تجاری آن شرکت در سطح کشور ارائه می‌گردد.
وظیفه سازمانی واحد بومی‌سازی چیست؟
با توجه به گستردگی کار در حوزه بومی‌سازی، شرکت فولاد مبارکه اقدام به ایجاد ساختار بومی‌سازی در سازمان خود نمود. جهت توسعه و فراگیر ساختن فرایند بومی‌سازی در زنجیره تأمین، واحد بومی‌سازی وظیفه پایش و آماده‌سازی درخواست‌های خرید را با رویکرد بومی‌سازی و ساخت داخل این درخواست‌ها بر عهده دارد. درخواست‌هایی که از ابتدا مسیر ساخت داخل را طی می‌نمایند از لحاظ تکمیل بودن اطلاعات فنی پایش می‌شوند و در نهایت پس از تعیین زمینه فعالیت، به سمت خرید ساخت داخل هدایت می‌گردند. درخواست‌هایی که به دلایل مختلف قبلاً از خارج کشور خریداری شده و یا ساخت داخل موفق نداشته‌اند از طریق فرایند بومی‌سازی در داخل ساخت داخل شده و در نهایت خریدهای بعدی این دسته از مواد، قطعات و تجهیزات از طریق توانمندسازی ایجادشده از داخل تأمین می‌گردد.
اکنون پس از سال‌ها تجربه‌اندوزی در این حوزه، وضعیت فعلی روند بومی‌سازی در شرکت چگونه است؟
همچنانکه اشاره شد، شرایط سخت تحریم و اهمیت تداوم تولید شرایطی فراهم کرد که شرکت برای بقای خود باید در این عرصه ورود می‌کرد و خوشبختانه با رویکرد مثبت مدیریت ارشد سازمان و سرمایه‌گذاری خطرپذیر، به سازندگان و شرکت‌های داخلی اعتماد شد. شرکت‌های دانش‌بنیان، نخبه‌ها و متخصصان داخلی کشور با برگزاری سمینارها، نمایشگاه‌ها و جلسات مختلف و متعدد فراخوانده و جذب شدند و با دانشگاه‌ها و مراکز علمی تحقیقاتی همکاری‌ها بیشتر و بیشتر شد تا امروز که می‌توانیم ادعا کنیم فولاد مبارکه پیشران بومی‌سازی در کشور است.
نتایج بومی‌سازی در فولاد مبارکه چگونه است؟
تأمین بیش از ۱۰۰ هزار قلم کالای موردنیاز فولاد مبارکه از ابتدای راه‌اندازی خطوط تولیدی فولاد مبارکه از داخل کشور مهم‌ترین دستاورد ملموس فرایند بومی‌سازی این شرکت است. این فرایند منجر به صرفه‌جویی حدود ۲ هزار و ۶۹۰ میلیون دلاری برای این شرکت شده است و در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد از اقلام موردنیاز فولاد مبارکه از داخل کشور تأمین می‌گردد.
از دیگر دستاوردهای فرایند بومی‌سازی برای فولاد مبارکه و کشور می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- ارتقای دانش فنی و تخصصی کارشناسان واحد بومی‌سازی مواد، قطعات و تجهیزات و کارکنان مرتبط در نواحی تولیدی و پشتیبانی؛
- ایجاد و توسعه بانک اطلاعات سازندگان توانمند داخل کشور به‌صورت تخصصی؛
- تکمیل زنجیره بومی‌سازی از طریق توانمندسازی شرکت‌ها، با رویکرد محصول محور شدن به‌منظور ایجاد نشان تجاری ایرانی متناسب با محصولات موردنیاز خطوط تولید فولاد و سایر صنایع؛
- انتقال دانش و تجربه بومی‌سازی به سایر شرکت‌های گروه فولاد مبارکه و سایر صنایع فولادی و معدنی کشور؛
- مشارکت در نمایشگاه‌های بومی‌سازی در داخل کشور به‌منظور توسعه این فرایند.
به نظر شما تولید پایدار و اقتصادی در صنعت فولاد به چه عواملی بستگی دارد؟
این امر بیشتر به ایجاد ظرفیت تأمین بستگی دارد که با محوریت بومی‌سازی و در نظر داشتن تکنولوژی ساخت، زمان، مرغوبیت، قیمت و کمیت امکان‌پذیر خواهد بود.
آمارها در حوزه بومی‌سازی چه می‌گویند؟ عملکرد شرکت در زمینه بومی‌سازی طی سال ۱۴۰۱ چگونه بود؟
در سال ۱۴۰۱ با تلاش مجموعه مدیریت‌های معاونت خرید، از مجموع ۱۸ هزار و ۴۹۶ سفارش در حوزه‌های خرید تجهیزات و قطعات، خرید مواد مصرفی، خرید و حمل مواد اولیه و قراردادهای خرید، ۹۴٫۶۹ درصد آن از محل خرید داخل تهیه و تأمین شده است که از خروج ۱۸۱ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری شده است.
با همکاری شرکت‌های سازنده داخلی در ۱۴۰۱ بیش از ۱۳۲۱ قطعه و تجهیز استراتژیک و پیچیده برای اولین بار در شرکت بومی‌سازی شده است. علاوه بر موارد فوق، اقدامات شاخصی در حوزه بومی‌سازی در مجموعه مدیریت برنامه‌ریزی و پشتیبانی خرید و بومی‌سازی در سال گذشته انجام پذیرفت که از آن جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- ایجاد جلسات متعدد به‌منظور ایجاد زیرساخت بومی‌سازی یکپارچه در سطح شرکت‌های گروه فولاد مبارکه با همکاری مدیریت امور شرکت‌ها؛
- ایجاد زیرساخت بومی‌سازی تجهیزات کد ۸۰ با همکاری امور مهندسی؛
- برگزاری جلسات تخصصی با پارک‌های فناوری و شهرک‌های علمی و تحقیقاتی استان‌های اصفهان، خراسان رضوی، فارس، آذربایجان شرقی و البرز به‌منظور ارزیابی و شناسایی شرکت‌های دانش‌بنیان توانمند در حوزه بومی‌سازی و استفاده از این شرکت‌ها در توسعه بانک اطلاعاتی خرید فولاد مبارکه؛
- همکاری و هماهنگی با شرکت پشتیبانی و توسعه فناوری و نوآوری فولاد مبارکه به‌منظور معرفی شرکت‌های با قابلیت سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه تأمین و بومی‌سازی ملزومات موردنیاز فولاد مبارکه.
سخن پایانی؟
انجام فرایند بومی‌سازی در فولاد مبارکه حاصل عملکرد یک واحد نیست. این مهم با نگرش و سیاست‌گذاری مدیریت ارشد سازمان، پشتیبانی و حمایت مجموعه مدیریت‌های تولیدی و پشتیبانی و در نهایت تلاش‌های مجموعه کارشناسی و عملیاتی حاصل می‌شود. با توجه به اینکه جنس این فرایند، توانمندسازی و انجام کارهایی است که قبل از آن در کشور انجام نمی‌شده، مستلزم سعه‌صدر و همکاری کامل نواحی مصرف‌کننده این کالاهاست که خوشبختانه این همکاری صورت گرفته و شاخص این مساعی دستاوردهای به‌دست‌آمده است. جا دارد به همه این عزیزان دست‌مریزاد بگویم و از ایشان تشکر کنم.
