سازمان ملل متحد شعار سال ۲۰۲۱ «روز جهانی معلولین» را «رهبری و مشارکت معلولین بهسوی جهانی بدون تبعیض، قابلدسترسی و پایدار پس از پایان کرونا» اعلام کرده است که نمایانگر رویکرد مشارکتجویی حداکثری از افراد معلول در جامعه است. از این رو انواع راهحلها و فناوریهایی که به این افراد برای حضور در جامعه کمک کرده و باعث رفع تبعیض در حوزۀ معلولیت جسمی و حرکتی شود در کانون توجه شرکتهای دانشبنیان قرار گرفته است. از سوی دیگر، تحقیق و توسعه این محصولات بسیار هزینهبر، زمانبر و پرریسک است و لذا صاحبان ایده برای ابداع و تجاریسازی محصولات توانبخشی مدرن، با مشکلِ یافتن سرمایهگذار و تجاریسازی ایده مواجه هستند.
شناسا (شرکت پیشگامان امین سرمایه پاسارگاد)، نهادی است امیدوار، امیدبخش و تحولآفرین که بهعنوان بازوی سرمایهگذاری خطرپذیر بانک پاسارگاد و با اتکا به استعداد انسانی و بهرهگیری از ظرفیتها و فرصتهای ملی و بینالمللی، با شناخت ابعاد مختلف کسبوکارهای نوآورانه خلق ارزش میکند. این شرکت اولین VC بخش خصوصی کشور به شمار میرود که با بهرهگیری از دانشِ روز، انتخابهایی اصولی را به شرکتهای نوپا و بهخصوص دانشبنیان پیشنهاد میدهد. از جمله این شرکتهای دانشبنیان و نوپا که با حمایت شرکت شناسا در حوزۀ سلامت و تجهیزات توانبخشی دست به ابداعات و تولید محصولات ارزشمندی زدند میتوان به شرکتهای پداسیس، طنینپرداز پاسارگاد و فنآسا اشاره کرد.
شرکت پداسیس و ربات اسکلت بیرونی اکسوپد؛ برخاستنی دوباره
پداسیس بهعنوان یکی از شرکتهای سرمایهپذیرِ شناسا در گروه پاسارگاد، اولین سازنده اسکلت بیرونی درمانی در ایران است. این دستگاه بیماران فلج کمربهپایین را قادر میسازد دوباره راه بروند. این فرایند علاوه بر آن که اثر روانی مثبتی برای فرد معلول دارد، اثرات مثبت بسیاری نیز در کاهش عوارض نشستن دائم دارد. محصول پداسیس، با نام تجاری “اکسوپد” در دو محصول در دو ویرایش کلینیکی و شخصی ارائه شده است و دارای مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، گواهی ثبت اختراع، و رتبۀ اول جایزه KANZ2018 از بین ۱۰۴۵ شرکتکننده از کشورهای اسلامی است. تیم تحقیق و توسعه پداسیس در حال تکوین نسخه شخصی اکسوپد است و امید میرود بهزودی این نسخه را برای استفاده توانیابان عزیز کشورمان ارائه کند.
اکسوپد بر روی لباسهای کاربر پوشیده میشود و قادر است وزن بیمار را تحمل کرده و به زمین انتقال دهد. اکسوپد از چهار موتور الکتریکی پر قدرت در مفاصل لگن و زانو بهره میبرد که قادرند پاهای بیمار را با الگوهای حرکتی گوناگون و سرعتهای مختلف حرکت دهند. بدین ترتیب کاربر قادر است بدون نیاز به صرف انرژی زیاد بهکمک اکسوپد راه برود. استفاده از ربات اسکلت بیرونی بهعنوان یک روش غیرتهاجمی، با تأمین قدرت لازم برای حرکت اندام تحتانی، حین ایستادن، راه رفتن، نشستن و بالا رفتن از پلهها، پیشگیری و رفع مشکلات ثانویه در افراد دارای ضایعۀ نخاعی را در پی دارد. افرادی که دچار فلج پایینتنه (paraplegia) هستند و همچنین افراد دچار ضعف عضلانی و یا اختلال حرکتی در ناحیۀ پایینتنه میتوانند از ربات اسکلت بیرونی اکسوپد استفاده کنند. برای استفاده از دستگاه لازم است کاربر توانایی کافی در کنترل بدن خود بهکمک دستهایش را داشته باشد.
سرریز فناورانه محصول کلینیکی و محصول شخصی ربات اسکلت بیرونی، ظرفیت ارزشمندی در طراحی و عرضه سایر ابزارهای توانبخشی حرکتی نیز در شرکت پداسیس فراهم کرده است.
شرکت طنینپرداز پاسارگاد؛ طنین دوباره امید برای ناشنوایان
شرکت طنین پرداز پاسارگاد بهعنوان یکی دیگر از شرکتهای دانشبنیان و نوپای سرمایهپذیر شناسا در گروه پاسارگاد، با تمرکز بر مشکلات شنوایی با شعار «زندگی بدون ناتوانی و درد برای همه»، موفق به برداشتن گامهای امیدآفرین و نویدبخشی برای درمان معلولین شنوایی شده است. این شرکت در زمینۀ سیستمهای کاشت حلزون شنوایی، سیستمهای تشخیصی نارسایی شنوایی، سیستمهای تحریک الکتریکی و آکوستیکی، ارائه خدمات مشاوره مهندسی و… فعال است و ثبت دو اختراع «بخش بیرونی سیستم کاشت حلزون شنوایی» و «تحریککنندۀ الکتریکی شنوایی» را در کارنامه دارد.
عمل کاشت حلزونی برای افراد ناشنوایی صورت میگیرد که از دو گوش ناشنوا هستند و نمیتوانند از وسایلی مانند سمعک استفاده کنند. بهدلیل پیچیدگی این جراحی و هزینۀ سنگین وارد کردن تجهیزات خارجی آن، این عمل با اولویت افراد ناشنوای کامل، مشمول سهمیه دولتی بوده است و در دسترس سایرین قرار نداشت. از افتخارات شرکت طنینپرداز پاسارگاد، دستیابی به تکنولوژی تولید بخش بیرونی سیستم کاشت حلزون شنوایی (+TAPPS) بهصورت یکپارچه و با طراحی مدرن و قابلیت استفاده طولانی مدت بدون نیاز به شارژ باتری است که موفق به اخذ استاندارهای لازم در کلاس خطر D نیز شده است. این شرکت همچنین در حال توسعۀ فناوریهای تکمیلی ایمپلنت کاشت حلزونی است.
در کنار این محصول، سیستم تحریککنندۀ الکتریکی برنامهپذیر این شرکت با کاربردی وسیع در حوزۀ تشخیص و توانبخشی شنوایی و تعادل و علوم اعصاب در حال حاضر مورد استفادۀ کلینیکها و مراکز پژوهشی بالینی است. اپلیکیشنهای متنوع با بهرهگیری از هوش مصنوعی در تشخیص و مداخله در حوزه سلامت، تکمیلکننده سبد محصولات و خدمات شرکت طنین پرداز پاسارگاد است.
شرکت فنآسا، ابزار دست بیماران مبتلا به اختلالات مغز و اعصاب؛ بازگشت آرامش
شرکت فناوریهای هوشمند توانبخشی فنآسا نیز بهعنوان یکی دیگر از شرکتهای زیرمجموعه شناسا با هدف طراحی و تولید ابزارهای هوشمند توانبخشی غیرتهاجمی برای بیماران مبتلا به اختلالات مغز و اعصاب شروع به فعالیت کرده است. این شرکت با استفاده از فناوریهای بهروز مهندسی، دست به طراحی، ساخت و عرضۀ ابزارهایی زده است که کیفیت زندگی بیماران را ارتقا میدهد و انجام امور روزانه را برای آنها سادهتر نماید.
محصول نخست این شرکت که تحت نام “قاشقیار” در بازار عرضه شده است، یک قاشق هوشمند است که به افرادی که بر اثر عوارض سالمندی، پارکینسون، سکتۀ مغزی و ET به لرزش دست دچارند، کمک میکند با آسایش و راحتی و بدون خجالت در کنار اعضای خانواده غذا بخورند. این قاشق هوشمند لرزش دست فرد را تشخیص داده و توسط سیستمهای کنترلی هوشمند و موتورهای کوچکی که داخل بدنه خود دارد لرزشها را خنثی میکند. دستگاه قاشق یار میتواند تا ۸۵درصد از لرزش دست را کم کند و در نتیجه محتویات غذا بهراحتی داخل قاشق باقی میماند.
تجربه فناورانه و نیز شناخت از نیازهای مخاطبین و حوزه کاربری در فنآسا، زمینهساز طراحی و عرضه محصولات متنوع آینده این شرکت است.