به گزارش ایبِنا، دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران با هشتمین رئیس جمهور چند ماه دیگر کار خود را آغاز میکند. اما این دولت باید مسئولیتهای داخلی و خارجی دولت قبلی را به عهده بگیرد و در راستای مدیریت اقتصادی که یکی از مهمترین دغدغههای شهروندان است گام بردارد. اما این دولت تا سال ۱۴۰۴ با چه اتفاقاتی مواجه است و تحلیلگران آینده اقتصادی دولت بعد به ویژه در حوزه کنترل تورم را چگونه پیشبینی میکنند؟
وحید شقاقی شهری، کارشناس اقتصادی درباره این موضوع به خبرنگار ایبِنا گفت: بحث تورم بحث کلیدی در اقتصاد ایران است. میانگین تورم دهه ۹۰، ۲۴ درصد شد و ما جزو پنج کشور با تورم بالا قرار گرفتیم؛ در حالیکه در بسیاری از کشورها که شاهد ناامنی بالا هستیم و یا شرایط جنگی در آن کشورها حاکم است (مثل افغانستان و عراق و سوریه) ولی با همه این احوال در هیچ کدام این کشورها شاهد تورمهای بالا نیستیم.
وی افزود: این نشان میدهد که در کشور ما عوامل کلیدی وجود دارد که تورم را در اقتصاد ایجاد کرده و افزایش میدهند.
سناریوهای تورم در دولت سیزدهم
شقاقی شهری با بیان اینکه پیشبینی تورم در سال ۱۴۰۰ بر پایه دو سناریو تحلیل میشود، اظهار کرد: سناریوی اول آن است که در دولت دوازدهم برجام نهایی میشود و دولت سیزدهم با نهایی شدن برجام کار خود را آغاز میکند.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: این سناریو را من محتملتر میدانم که برجام در همین مهلت باقی مانده دولت دوازدهم به نتیجه برسد و دولت سیزدهم بتواند با برجام و فواید آن کار خود را پیش ببرد.
وی سناریوی دوم را در این دانست که برجام به مشکل برمیخورد و به این زودیها به نتیجه نرسد و ادامه داد: در سناریوی اول با نهایی شدن برجام قطعا انتطارات تورمی فروکش خواهد کرد و با فروکش کردن انتظارات تورمی و کاهش نااطمینانیها در اقتصاد ایران ما شاهد کشیدهشدن ترمز تورم هم خواهیم بود.
شقاقی شهری تصریح کرد: به عبارت دیگر، درست است که ریشه اصلی تورم یعنی رشد نقدینگی به سرعت از بین نمیرود ولی اگر آن انتظارات تورمی فروکش کند ما شاهد کنترل تورم هم خواهیم بود.
وی اضافه کرد: این شبیه آن است که شما انباری پر از کاه را دارید ولی کبریتی روشن نشده است. در واقع انبار پر از کاه همان رشد نقدینگی است. یعنی رشد نقدینگی ادامه خواهد داشت اما چون انتظارات تورمی به واسطه برجام فروکش خواهد کرد. بنابراین جرقه فعلا روشن نخواهد شد.
شقاقی شهری با اشاره به سناریوی دوم اضافه کرد: در سناریوی دوم، اگر برجام نهایی نشود همچنان انتظارات تورمی فزاینده خواهد بود و در کنار رشد نقدینگی ما همچنان شاهد تلاطمهای قیمتی در بازار داراییها و به تبع آن در بازار کالا و خدمات خواهیم بود.
رفع تحریمها و ظهور معادلات جدید اقتصادی
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که اگر برجام موفقیت آمیز باشد پولهایی که از فروش نفت به دست می آید را چگونه باید مدیریت کرد؟ اظهار کرد: اگر برجام به نتیجه برسد از چند محل منابع ارزی وارد کشور خواهد شد که این منابع ارزی اگرچه عددهای بالایی نیستند اما در کوتاه مدت میتوانند اثر گذار باشند.
وی یادآور شد: ما حداقل ۲۰ میلیارد دلار منابع ارزی بلوکه شده در کشورهایی چون عراق و ژاپن و کره جنوبی و … داریم و این منابع ارزی آزاد خواهند شد و در مدت اخیر هم مقداری از آن آزاد شده و با برجام هم این روند ادامهدار است.
شقاقی شهری ادامه داد: در سناریوی محتمل برجام قبل از دولت سیزدهم نهایی و منابع بلوکه شده آزاد میشود هم صادرات نفت ما نیز بیشتر خواهد شد و هم در بحث صادرات غیر نفتی اثرات مثبت دارد. چون بحث تحریمهای بانکی و بیمهای هم مرتفع میشود.
وی افزود: همه اینها میتوانند بخشی از کسری بودجه و در کنار آن ناترازی بخش تجارت خارجی غیر نفتی را پوشش دهد.
بازگشت به تورم زیر ۲۰ درصد با برجام
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه کسری بودجه و کسری بخش تجارت خارجی غیر نفتی دو موردی هستند که به رشد نقدینگی فشار وارد میکنند، اظهار کرد: در صورت نهایی شدن برجام، این موارد با برجام فعلا کنترل خواهد شد و رشد نقدینگی را در روند کاهشی خود قرار میدهد و از همه مهمتر با برجام انتظارات تورمی فروکش خواهد کرد و همه این موارد دست به دست هم میدهند تا ما شاهد کاهش تورم در اقتصاد ایران به حدود ۲۰ درصد در اقتصاد ۱۴۰۰ باشیم.
شقاقی شهری یادآور شد: همچنین در سناریوی محمتل که نهایی شدن برجام است پیشبینی میشود که قیمت دلار هم در محدوده ۲۰ هزارتومان نوسان داشته باشد. چراکه عرضه دلار در اقتصاد بیشتر خواهد شد و میتواند نااطمینانیهای بازار ارز را کنترل کند.
این اقتصاددان در پایان تاکید کرد: همه این تحلیلها در صورت بازگشت به برجام است و اگر برجام به نتیجه نرسد کاملا تحلیلها و پیش بینیها متفاوت خواهد شد.