امیرحسین شریعتی در گفتوگو با خبرنگار ایبنا، با بیان اینکه بانک مرکزی ارکانی شامل مجمع عمومی، شورای پول و اعتبار، هیات عامل و هیات نظارت اندوخته اسکناس دارد که زیرمجموعه این بانک هستند، گفت: بانک مرکزی وظیفه دارد که ارزش پول را با اتخاد سیاستهای درست حفظ کند و در مجموع باید به عنوان یک نهاد ناظر بر فعالیتهای بانکداری و قوانین پولی و مالی نظارت کند.
وی ادامه داد: به طور معمول در همه کشورها بانکهای مرکزی مستقل از دولتها عمل میکنند تا حیات خلوت دولتها نباشند. در کشور آمریکا ۱۲ فدرال رزرو وجود دارد که تنظیم کننده نرخ بهره در نقاط مختلف کشور هستند و از فدرال رزرو اصلی تبعیت میکنند تا حجم اسکناس، مسکوکات و نرخ بهره تحت نظر فدرال رزرو اصلی باشد.
شریعتی گفت: دولت سه روش برای تامین کسری بودجه در پیش دارد یکی آنکه باید مستقل از بانک مرکزی عمل کند، در ترازنامه بودجه یک بخش منابع و بخش دیگر مصارف است و دولت باید با تنظیم منابع درآمدی و هزینهها به نوعی هزینهکرد خود را مدیریت کند تا ناچار به روشهای استقراض نباشد.
کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر اینکه هرچه دولت از بانک مرکزی استقراض بیشتری داشته باشد، بدهی دولت به بانک مرکزی افزایش مییابد و پولی که از بانک مرکزی به سمت بازار میآید، افزایش مییابد، ادامه داد: افزایش پایه پولی که همانند آن در دهه ۷۰ شمسی به وجود آمد، اثرات تورمی سنگینی دارد.
وی خاطرنشان کرد: راه دومی که در سالهای گذشته نیز تجربه شده این است که دولت به صورت غیرمستقیم از بانک مرکزی استقراض کند به این شیوه که از بانکهای تجاری قرض بگیرد. بانکهای تجاری منابعی را نزد بانک مرکزی وثیقه کردهاند که دولت میتواند از منابع آنها برداشت داشته باشد که بازهم موجب افزایش پایه پولی میشود.
تحلیلگر بازار سرمایه تصریح کرد: در بین سالهای ۹۲ تا ۹۷ استقراض دولت از بانکهای تجاری تجربه شده است و باز هم پایه پولی را افزایش داده است که در نهایت رشد نقدینگی را به دنبال داشته است و اکنون ۳ میلیون میلیارد ریال نقدینگی در کشور وجود دارد که بخشی از آن فعلا مهار شده است.
وی خاطرنشان کرد: استقراض از صندوق توسعه ملی نیز یکی دیگر از راهکارها برای تامین کسری بودجه است که موجب افزایش پایه پولی میشود و تاکیدات فعلی حاکمیت تاکنون در کشور این بوده است که دولت منابعی را که از محل صندوق توسعه ملی برداشت کرده است را به این صندوق برگرداند.
شریعتی عنوان کرد: آقای همتی، رئیس کل بانک مرکزی تاکید زیادی داشته است که بانک مرکزی اسلحهای دارد که گلولهای در آن نیست و پول ملی به واسطه استقراض زیاد با کاهش ارزش زیاد روبهرو شده است.
اقدامات تورمزای دولتها برای جبران کسری بودجه
کارشناس مسائل اقتصادی گفت: تمامی راههایی که تاکنون دولتها برای تامین کسری بودجه دنبال کردهاند، منجر به افزایش پایه پولی شده است.